شماری از مدیران و فعالان اقتصادی خراسان شمالی در نخستین سفر اروپایی خود در پسابرجام، جذب سرمایه های خارجی و ایرانیان مقیم خارج را با هدف ایجاد رونق و تحرک آفرینی در حوزه اقتصاد، بهره گیری از فرصت های موجود و عملیاتی کردن ظرفیت های مغفول این خطه، هدف گرفته اند.
به گزارش تابناک خراسان شمالی از استانداری خراسان شمالی،
این روزها هیئت اقتصادی به ریاست استاندار و با حضور جمعی از فعالان بخش
خصوصی با عزیمت به دو کشور آلمان و فرانسه می کوشند با معرفی فرصت های
سرمایه گذاری این استان به صاحبان صنایع و سرمایه اعم از شرکت های خارجی و
ایرانیان مقیم اروپا، هم چنین بازاریابی برای محصولات تولیدی بومی این خطه،
گام دیگری برای توسعه ظرفیت های اقتصادی و رونق بیشتر عرصه کار و تولید
بردارند.
حضور مدیران و فعالان اقتصادی مرتبط با سه حوزه کشاورزی، گردشگری و صنعت و معدن به عنوان سه اولویت نخست خراسان شمالی که هم در اسناد بالادستی توسعه این استان و هم در کلام رهبری در سفر مهرماه 91 بر آن ها تأکید شده، امیدها را برای ثمربخشی بیشتر این سفر دوچندان کرده است. سفری که با وجود حاشیه هایی، به قطع و یقین دستاوردهای خوبی برای مردم استان در پی خواهد داشت.
** مصداق اقدام و عمل درمقاوم سازی اقتصاد استان
سفر استاندار خراسان شمالی و هیئت همراه به آلمان و فرانسه را می توان از مصادیق اقدام و عمل در عرصه اقتصاد مقاومتی برشمرد؛ نظریه ای اقتصادی که بر 4 رکن اصلی درون زایی، برون گرایی، دانش بنیانی و مردمی بودن استوار شده است.
مدیران عالی استان نیز در این سفر با تکیه به مزیت های اقتصادی این خطه در حوزه های گوناگون به ویژه کشاورزی، گردشگری با همه زیرشاخه های آن، صنایع بزرگ و زنجیره های مرتبط، و ارائه مستندات هر یک از این حوزه ها به صاحبان صنایع و سرمایه مستقر در قلب اروپا، در تلاش هستند که با جذب سرمایه لازم و فناوری روز دنیا برای بالفعل کردن قابلیت های بالقوه و توسعه ظرفیت های موجود، مسیر رشد و رونق این بخش ها را هموارتر کنند که مصداق درون زایی و دانش بنیانی است.
از سوی دیگر، بازاریابی برای محصولات کشاورزی و صنعتی استان و توسعه بازار هدف صادرات کالا و خدمات استان با مشارکت سرمایه گذاران مقیم خارج، مصداق اصل برون گرایی است و حضور نمایندگان بخش خصوصی و فعالان حوزه های مختلف را نیز می توان نمادی از مردمی کردن بیشتر اقتصاد استان دانست.
** فرصت خوشه چینی از نهال بارور برجام
این رویداد کم نظیر اقتصادی برای خراسان شمالی را می توان در راستای بهره گیری موثر از ظرفیت های ایجادشده در پسابرجام قلمداد کرد. نباید از یاد برد که با تشدید تحریم ها تا پیش از برجام، فرصت های تعامل بازرگانی و مراوده مالی و تجاری با دیگر کشورها هر روز محدودتر می شد، اما به دنبال توافق تاریخی ایران و کشورهای 1+5 که دستاورد بزرگ دولت تدبیر و امید در حوزه سیاست خارجی محسوب می شود، آغوش اقتصاد بین الملل بار دیگر به روی اقتصاد ایران به عنوان یکی از بیست اقتصاد بزرگ دنیا با همه فرصت های سرشار آن در حوزه انرژی، حمل و نقل، گردشگری، کشاورزی و صنعت و معدن گشوده شد.
بدیهی است، تحکیم پایه های اقتصاد رو به رشد خراسان شمالی در عرصه های مختلف به ویژه سه حوزه اولویت دار این خطه، با پیوند زدن ظرفیت های بالقوه موجود با اقتصاد فرامرزی و استفاده از فرصت جذب سرمایه و فناوری روز دنیا، توسعه این استان را تسریع می کند. در این راستا، جلب نظر موافق طرف های خارجی برای سرمایه گذاری در استان با تکیه بر مزیت هایی نظیر انرژی به نسبت ارزان، نیروی انسانی تحصیلکرده و مستعد و برخی معافیت های قانونی، همجواری با کشورهای آسیای میانه، دسترسی سهل به بازارهای داخلی و مقاصد عمده گردشگری کشور به ویژه استان های شمالی و مشهد مقدس و اشاره به چشم انداز تعریف شده برای توسعه محور شرق و کریدور شمال-جنوب، ضرورتی مهم به شمار می آید که با برنامه ریزی های میان مدت و بلند مدت در این سفر و دیگر سفرهای مشابه قابل دسترسی است.
** چرا اروپا؟
اگرچه عمده بازارهای هدف صادراتی خراسان شمالی را کشورهای همسایه جمهوری اسلامی ایران به ویژه آسیای میانه تشکیل می دهند، اما نکته حائز اهمیت در این خصوص این است که یافتن بازارهای هدف جدید برای صدور کالا و خدمات و جلب گردشگران خارجی، ضرورتی غیرقابل انکار برای توسعه فرصت های شغلی در استان محسوب می شود.
با توجه به تنگناهای مالی و موانع قانونی که دولت برای سرمایه گذاری های جدید در حوزه اشتغال با آن ها روبروست، برای نیل به اهداف پیش بینی شده و ایجاد فرصت های شغلی برای قشر عظیم افراد جویای کار به خصوص دانش آموختگان مراکز دانشگاهی و نیروی کار ماهر، چاره ای جز بهره گیری مناسب از سرمایه های خارجی و سرمایه ایرانیان مقیم خارج کشور وجود ندارد.
از سوی دیگر، تمرکز و توجه به اقتصاد پیشرو و فناورمحور آلمان به عنوان موتور محرکه اتحادیه اروپایی و فرانسه به عنوان یکی دیگر از پیشران های اقتصاد دانش بنیان دنیا، که هر دو نیز از جمعیت قابل توجه دوستدار گردشگری و مشتاقان آشنایی با جاذبه های کمتر شناخته شده کشوری مثل ایران برخوردارند، هدفی مناسب هم برای بازاریابی کالا و خدمات و هم فرصتی چشمگیر برای جلب گردشگر محسوب می شود؛ ضمن این که در این کشورها شمار زیادی صاحبان صنایع و سرمایه از هموطنان ما اقامت دارند که با توجه به آشنایی نسبی و تعلق خاطر آنان به این مرز و بوم، بالقوه می توانند در این زمینه کمک حال اقتصاد رو به رشد خراسان شمالی و تأمین کننده نیازمندی های آن در دو زمینه جذب سرمایه و فناوری باشند.
** سفری منطبق با اولویت های توسعه ای استان
سفر اخیر مدیران و فعالان اقتصادی خراسان شمالی به دو کشور محوری اتحادیه اروپایی را می توان با نیازها و اولویت های توسعه ای این استان هم سازگار دانست. تلاش مجدانه برای جذب سرمایه و فناوری پیشرفته به منظور ارتقای بهره وری و افزایش ارزش افزوده در حوزه کشاورزی و صنایع تبدیلی با توجه به محوریت این بخش در اقتصاد استان، زمینه سازی برای توسعه صنایع پایین دستی اولویت دار در زنجیره اقتصادی زیرمجموعه صنایع بزرگ استان نظیر پتروشیمی، آلومینیا، فولاد و سیمان، بازاریابی برای صنایع دستی و توسعه خدمات گردشگری با توجه به ظرفیت های اقوام، گردشگری طبیعی و تاریخی، هم چنین ورود استان به حوزه انرژی های نو (خورشیدی) و فسیلی (پالایشگاه) را می توان در این سفر و دیگر رویدادهای مشابه شاهد بود. طبیعی است که اجرایی شدن حتی بخشی از توافق ها و تفاهم نامه های پیرو این سفرها می تواند زمینه ساز تحولات شگرفی در حوزه اشتغال و ثروت آفرینی در هر یک از زیربخش های مذکور باشد.
در این سفر نیز با توجه به برنامه ریزی انجام شده برای دیدار مدیران و فعالان اقتصادی بخش های گفته شده در استان با همتایان خود در کشورهای مقصد و صاحبان سرمایه مقیم این کشورها انتظار می رود که دست کم بخشی از اهداف از پیش تعیین شده دست یافتنی شود؛ به ویژه آن که مهم ترین قابلیت ها و فرصت های اقتصادی و سرمایه گذاری استان در قالب مستندات تصویری و مکتوب در اختیار طرف های مذاکره شونده قرار می گیرد.
** لزوم توسعه نگاه فرامنطقه ای و فرابخشی در استان
امروزه بر همگان ثابت شده است که غلبه بر چالش های توسعه اقتصادی و اجتماعی یک منطقه، مستلزم خروج از پوسته انزوا و گسترش ارتباطات فرامنطقه ای و افزایش تعاملات ملی و فرامرزی است. در این رویکرد مدیریتی توسعه محور، دعوت از مدیران ارشد، سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی و فعالان اقتصادی ملی و بین المللی برای حضور در استانی نظیر خراسان شمالی به عنوان استانی دور از مرکز، و سپس آشنا کردن آنان با قابلیت های بالقوه و ظرفیت های بالفعل این خطه اهمیتی چشمگیر دارد. با همین نگاه و رویکرد بوده است که در دوران تصدی حدود 8 ماهه آقای
صالحی استاندار خراسان شمالی، قریب 130 سفر مقامات ارشد کشور را به این استان نوپا به لحاظ زمان شکل گیری اما دارای پیشینه کهن فرهنگی و تمدنی، شاهد بوده ایم.
اکنون نیز امید می رود با گسترش ارتباطات این چنینی و حضور متقابل مدیران و فعالان اقتصادی داخلی و خارجی، زمینه های شکل گیری تعاملات جدید یا توسعه تعاملات پیشین به حوزه های کاری جدید فراهم شود؛ امری که با افزایش فرصت های شغلی و کارآفرینی تحول ساز و ثروت آفرینی مولد و پایدار، منافع فراوانی را نه تنها برای ساکنان این استان، بلکه درآمدزایی و ارزآوری را برای کل کشور در پی خواهد داشت.
به عنوان نمونه ای کوچک می توان یادآور شد که رتبه نخست کشوری خراسان شمالی در شاخص صدور مجوزهای سرمایه گذاری خارجی و نیز ارتقای همکاری های بین المللی در طرح های "منارید" و "ترسیب کربن" که مستقیما در ایجاد فرصت های شغلی پایدار و سازگار با محیط زیست در مناطق محروم و روستاهای استان نقش آفرین بوده، همگی نشأت گرفته از همین تعاملات فرامنطقه ای و فراملی بوده است.
به قطع و یقین با پایان این سفر و تشریح دستاوردهای آن در رونق بخشی به حوزه های مختلف اقتصاد، از یک سو گام مهمی را در مسیر ارتقای فرهنگ توسعه و الزامات آن شاهد خواهیم بود و از سوی دیگر، هزینه - فایده چنین سفرهایی برای آحاد جامعه اعم از احزاب و گروه های سیاسی، اصحاب رسانه، کنشگران جامعه مدنی و فعالان اقتصادی به طور خاص، و افکار عمومی به شکل عام، مشخص خواهد شد؛ امید آن که از این پس، حداکثر همدلی و یکدلی را برای رشد و توسعه همه جانبه این استان و فردایی روشن تر برای نسل آتی و فرزندان این آب و خاک شاهد باشیم.
حضور مدیران و فعالان اقتصادی مرتبط با سه حوزه کشاورزی، گردشگری و صنعت و معدن به عنوان سه اولویت نخست خراسان شمالی که هم در اسناد بالادستی توسعه این استان و هم در کلام رهبری در سفر مهرماه 91 بر آن ها تأکید شده، امیدها را برای ثمربخشی بیشتر این سفر دوچندان کرده است. سفری که با وجود حاشیه هایی، به قطع و یقین دستاوردهای خوبی برای مردم استان در پی خواهد داشت.
** مصداق اقدام و عمل درمقاوم سازی اقتصاد استان
سفر استاندار خراسان شمالی و هیئت همراه به آلمان و فرانسه را می توان از مصادیق اقدام و عمل در عرصه اقتصاد مقاومتی برشمرد؛ نظریه ای اقتصادی که بر 4 رکن اصلی درون زایی، برون گرایی، دانش بنیانی و مردمی بودن استوار شده است.
مدیران عالی استان نیز در این سفر با تکیه به مزیت های اقتصادی این خطه در حوزه های گوناگون به ویژه کشاورزی، گردشگری با همه زیرشاخه های آن، صنایع بزرگ و زنجیره های مرتبط، و ارائه مستندات هر یک از این حوزه ها به صاحبان صنایع و سرمایه مستقر در قلب اروپا، در تلاش هستند که با جذب سرمایه لازم و فناوری روز دنیا برای بالفعل کردن قابلیت های بالقوه و توسعه ظرفیت های موجود، مسیر رشد و رونق این بخش ها را هموارتر کنند که مصداق درون زایی و دانش بنیانی است.
از سوی دیگر، بازاریابی برای محصولات کشاورزی و صنعتی استان و توسعه بازار هدف صادرات کالا و خدمات استان با مشارکت سرمایه گذاران مقیم خارج، مصداق اصل برون گرایی است و حضور نمایندگان بخش خصوصی و فعالان حوزه های مختلف را نیز می توان نمادی از مردمی کردن بیشتر اقتصاد استان دانست.
** فرصت خوشه چینی از نهال بارور برجام
این رویداد کم نظیر اقتصادی برای خراسان شمالی را می توان در راستای بهره گیری موثر از ظرفیت های ایجادشده در پسابرجام قلمداد کرد. نباید از یاد برد که با تشدید تحریم ها تا پیش از برجام، فرصت های تعامل بازرگانی و مراوده مالی و تجاری با دیگر کشورها هر روز محدودتر می شد، اما به دنبال توافق تاریخی ایران و کشورهای 1+5 که دستاورد بزرگ دولت تدبیر و امید در حوزه سیاست خارجی محسوب می شود، آغوش اقتصاد بین الملل بار دیگر به روی اقتصاد ایران به عنوان یکی از بیست اقتصاد بزرگ دنیا با همه فرصت های سرشار آن در حوزه انرژی، حمل و نقل، گردشگری، کشاورزی و صنعت و معدن گشوده شد.
بدیهی است، تحکیم پایه های اقتصاد رو به رشد خراسان شمالی در عرصه های مختلف به ویژه سه حوزه اولویت دار این خطه، با پیوند زدن ظرفیت های بالقوه موجود با اقتصاد فرامرزی و استفاده از فرصت جذب سرمایه و فناوری روز دنیا، توسعه این استان را تسریع می کند. در این راستا، جلب نظر موافق طرف های خارجی برای سرمایه گذاری در استان با تکیه بر مزیت هایی نظیر انرژی به نسبت ارزان، نیروی انسانی تحصیلکرده و مستعد و برخی معافیت های قانونی، همجواری با کشورهای آسیای میانه، دسترسی سهل به بازارهای داخلی و مقاصد عمده گردشگری کشور به ویژه استان های شمالی و مشهد مقدس و اشاره به چشم انداز تعریف شده برای توسعه محور شرق و کریدور شمال-جنوب، ضرورتی مهم به شمار می آید که با برنامه ریزی های میان مدت و بلند مدت در این سفر و دیگر سفرهای مشابه قابل دسترسی است.
** چرا اروپا؟
اگرچه عمده بازارهای هدف صادراتی خراسان شمالی را کشورهای همسایه جمهوری اسلامی ایران به ویژه آسیای میانه تشکیل می دهند، اما نکته حائز اهمیت در این خصوص این است که یافتن بازارهای هدف جدید برای صدور کالا و خدمات و جلب گردشگران خارجی، ضرورتی غیرقابل انکار برای توسعه فرصت های شغلی در استان محسوب می شود.
با توجه به تنگناهای مالی و موانع قانونی که دولت برای سرمایه گذاری های جدید در حوزه اشتغال با آن ها روبروست، برای نیل به اهداف پیش بینی شده و ایجاد فرصت های شغلی برای قشر عظیم افراد جویای کار به خصوص دانش آموختگان مراکز دانشگاهی و نیروی کار ماهر، چاره ای جز بهره گیری مناسب از سرمایه های خارجی و سرمایه ایرانیان مقیم خارج کشور وجود ندارد.
از سوی دیگر، تمرکز و توجه به اقتصاد پیشرو و فناورمحور آلمان به عنوان موتور محرکه اتحادیه اروپایی و فرانسه به عنوان یکی دیگر از پیشران های اقتصاد دانش بنیان دنیا، که هر دو نیز از جمعیت قابل توجه دوستدار گردشگری و مشتاقان آشنایی با جاذبه های کمتر شناخته شده کشوری مثل ایران برخوردارند، هدفی مناسب هم برای بازاریابی کالا و خدمات و هم فرصتی چشمگیر برای جلب گردشگر محسوب می شود؛ ضمن این که در این کشورها شمار زیادی صاحبان صنایع و سرمایه از هموطنان ما اقامت دارند که با توجه به آشنایی نسبی و تعلق خاطر آنان به این مرز و بوم، بالقوه می توانند در این زمینه کمک حال اقتصاد رو به رشد خراسان شمالی و تأمین کننده نیازمندی های آن در دو زمینه جذب سرمایه و فناوری باشند.
** سفری منطبق با اولویت های توسعه ای استان
سفر اخیر مدیران و فعالان اقتصادی خراسان شمالی به دو کشور محوری اتحادیه اروپایی را می توان با نیازها و اولویت های توسعه ای این استان هم سازگار دانست. تلاش مجدانه برای جذب سرمایه و فناوری پیشرفته به منظور ارتقای بهره وری و افزایش ارزش افزوده در حوزه کشاورزی و صنایع تبدیلی با توجه به محوریت این بخش در اقتصاد استان، زمینه سازی برای توسعه صنایع پایین دستی اولویت دار در زنجیره اقتصادی زیرمجموعه صنایع بزرگ استان نظیر پتروشیمی، آلومینیا، فولاد و سیمان، بازاریابی برای صنایع دستی و توسعه خدمات گردشگری با توجه به ظرفیت های اقوام، گردشگری طبیعی و تاریخی، هم چنین ورود استان به حوزه انرژی های نو (خورشیدی) و فسیلی (پالایشگاه) را می توان در این سفر و دیگر رویدادهای مشابه شاهد بود. طبیعی است که اجرایی شدن حتی بخشی از توافق ها و تفاهم نامه های پیرو این سفرها می تواند زمینه ساز تحولات شگرفی در حوزه اشتغال و ثروت آفرینی در هر یک از زیربخش های مذکور باشد.
در این سفر نیز با توجه به برنامه ریزی انجام شده برای دیدار مدیران و فعالان اقتصادی بخش های گفته شده در استان با همتایان خود در کشورهای مقصد و صاحبان سرمایه مقیم این کشورها انتظار می رود که دست کم بخشی از اهداف از پیش تعیین شده دست یافتنی شود؛ به ویژه آن که مهم ترین قابلیت ها و فرصت های اقتصادی و سرمایه گذاری استان در قالب مستندات تصویری و مکتوب در اختیار طرف های مذاکره شونده قرار می گیرد.
** لزوم توسعه نگاه فرامنطقه ای و فرابخشی در استان
امروزه بر همگان ثابت شده است که غلبه بر چالش های توسعه اقتصادی و اجتماعی یک منطقه، مستلزم خروج از پوسته انزوا و گسترش ارتباطات فرامنطقه ای و افزایش تعاملات ملی و فرامرزی است. در این رویکرد مدیریتی توسعه محور، دعوت از مدیران ارشد، سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی و فعالان اقتصادی ملی و بین المللی برای حضور در استانی نظیر خراسان شمالی به عنوان استانی دور از مرکز، و سپس آشنا کردن آنان با قابلیت های بالقوه و ظرفیت های بالفعل این خطه اهمیتی چشمگیر دارد. با همین نگاه و رویکرد بوده است که در دوران تصدی حدود 8 ماهه آقای
صالحی استاندار خراسان شمالی، قریب 130 سفر مقامات ارشد کشور را به این استان نوپا به لحاظ زمان شکل گیری اما دارای پیشینه کهن فرهنگی و تمدنی، شاهد بوده ایم.
اکنون نیز امید می رود با گسترش ارتباطات این چنینی و حضور متقابل مدیران و فعالان اقتصادی داخلی و خارجی، زمینه های شکل گیری تعاملات جدید یا توسعه تعاملات پیشین به حوزه های کاری جدید فراهم شود؛ امری که با افزایش فرصت های شغلی و کارآفرینی تحول ساز و ثروت آفرینی مولد و پایدار، منافع فراوانی را نه تنها برای ساکنان این استان، بلکه درآمدزایی و ارزآوری را برای کل کشور در پی خواهد داشت.
به عنوان نمونه ای کوچک می توان یادآور شد که رتبه نخست کشوری خراسان شمالی در شاخص صدور مجوزهای سرمایه گذاری خارجی و نیز ارتقای همکاری های بین المللی در طرح های "منارید" و "ترسیب کربن" که مستقیما در ایجاد فرصت های شغلی پایدار و سازگار با محیط زیست در مناطق محروم و روستاهای استان نقش آفرین بوده، همگی نشأت گرفته از همین تعاملات فرامنطقه ای و فراملی بوده است.
به قطع و یقین با پایان این سفر و تشریح دستاوردهای آن در رونق بخشی به حوزه های مختلف اقتصاد، از یک سو گام مهمی را در مسیر ارتقای فرهنگ توسعه و الزامات آن شاهد خواهیم بود و از سوی دیگر، هزینه - فایده چنین سفرهایی برای آحاد جامعه اعم از احزاب و گروه های سیاسی، اصحاب رسانه، کنشگران جامعه مدنی و فعالان اقتصادی به طور خاص، و افکار عمومی به شکل عام، مشخص خواهد شد؛ امید آن که از این پس، حداکثر همدلی و یکدلی را برای رشد و توسعه همه جانبه این استان و فردایی روشن تر برای نسل آتی و فرزندان این آب و خاک شاهد باشیم.