اگر تعریف جامعی از سیاست را اینگونه تصور نمائیم که سیاست مجالی برای تقسیم و تسهی در قدرت است می توانیم رفتار سیاسی اصلاح طلبان با روحانی را بهتر تعبیر و تاویل نمائیم.
اصلاح طلبان بدلیل زاویه گیری مهمی که با راس هرم حاکمیت داشته اند بعد از سال 88 مجبور شده اند برای رقابت سیاسی در چارچوب نظام حالتی دفاعی و مذبذبانه به خود بگیرند. البته اصلاح طلبان یک بار دچار یک اشتباه فاحش شدند و تمام بسترهای سیاسی خود را در سبد میرحسین موسوی قرار دادند و متعاقب آن و بعد از وقایع تلخ سال 88 شرایط مشارکت آنها در هرم قدرت روز به روز سخت تر شد.
بسیاری از کارشناسان معتقدند هاشمی رفسنجانی اصلاح طلبان را وجه المصالحه جدالهای شخصی خود با محمود احمدی نژاد نمود. چه در بحث تحریک موسوی برای کاندیداتوری و چه در اصرارش بر تداوم آشوبهای انتخاباتی ، همه اینها هزینه زایی های شخص هاشمی بود بر جبهه اصلاحات. هرچند نبایستی از یاد برد که این جبهه از سال 76 به این سو نیز بدلیل علاقه خود مبنی بر وکالت برخی از خواسته ها و مطالبات مردم که بخشی از آنها نیز به صورت مصنوعی بولد شده بودند مجبور به اتخاذ مواضع پرتنش سیاسی شده بودند اما راس جبهه اصلاحات هرگز متهم به زوایه گیری از نظام نشده بود.
بهر حال آنچه امروز از جبهه اصلاحات به گوش می رسد تلاش برای پر کردن خلا ای است که در ارتباط با نظام دچارش شده است.
چه طرح آشتی ناکام ملی خاتمی و چه لیست امید بستن های اصلاحات همه و مهمه تلاش برای بازگشت به رقابت های رسمی سیاسی از سوی این جبهه است.
انتخابات سال 92 و حمایت قاطع این جبهه از روحانی شاید قدم نخستی بود برای بازگشت بی سر و صدا به قدرت که اتفاقا موفق هم بود. اما ین همه داستان نیست چرا که مطالبات اصلاح طلبانه در بستر دولت روحانی هرگز مجال جامه عمل پوشیدن نیافت.
طیف وسیعی از اصلاح طلبان که بعد از فوت هاشمی برای ارتباط گیری مستقیم با رهبری تلاش های وسیعی را انجام می دهند گویی دریافته اند که راهی جز بازگشت به چارچوب های نظام برای بقای خود ندارند.
روحانی در سال 92 نیک می دانست هیچ کدام از کاندیدای تراز بالایشان برای رد شن از فیلتر شورای امیدی ندارد اما برای سال 96 شاید این گزاره صحیح نباشد.
از طرفی احمدی نژاد با برگ بقایی وارد گود انتخابات شده است که احتمال بسیار بالایی برای رد صلاحیت وی وجود دارد. از سویی دیگر کابینه روحانی توفیق چندانی برای جلب آرای مردم نداشته است. اصولگرایان دچار تفرقه های شدیدی هستند بطوریکه جمنا نیز نتوانسته است همه را زیر چتر خود قرار دهد. همین شرایط حساس سیاسی است که اصلاح طلبان را به این سمت سوق می دهد که علنا از اعلام کاندیداتوری نامزدهای در سایه شان سخن گویند.
خبرهای موثقی حکایت از آن دارد که هردو کاندیدای در سایه اصلاح طلبان اعلام کرده اند که اگر در نظرسنجی وضع بهتری داشته باشند حتما تا آخر در انتخابات خواهند ماند.
دلیل مهمی که آنها را برای این تصمیم قانع کرده است همانا علنی شدن رویکرد رهبری برای جذب و حفظ اصلاح طلبان در داخل نظام است. خبر موثقی که از دیدار جهانگیری با رهبری منتشر شد گویای آن است که احتمال دارد نظام همچنانکه در روابط بین الملل یک نرمش قهرمانانه را تجربه نمود در بعد سیاست داخلی هم یک نرمش این چنینی را بیازماید .
از این روی به نظر می رسد احتمال فراوانی دارد که نظام از جبهه اصلاحات به کاندیداهایی چون مسعود پزشکیان اجازه رویارویی با روحانی را بدهد که فایده حداقل این جواز راه یافتن اصلاح طلبان به مشارکت رسمی بدون زیربلیط قرار گرفتن کسی خواهد بود.