ضعف فقدان مدیریت جدی و قاطع در امر تأمین زیرساخت‌های گردشگری که مهم‌ترین نماد آن اماکن اقامتی است، در کنار عدم نظارت کافی و جدی بر مجموعه‌های موجود، موجب بی‌اعتمادی بیشتر مردم و سرمایه‌گذاران و لطمه دیدن بیش از پیش شهر قم است.
به گزارش تابناک قم، تجهیز 329 مدرسه و2 هزار و 619 کلاس، با افزایش هزینه بین 8 تا 10 درصدی که تنها در سال گذشته، 110 هزار نفر را اسکان داده است، بخشی از وضعیت اقامت زائران و مسافران نوروزی در شهری است که سالیانه بیش از 20 میلیون زائر دارد و از این عدد، بیش از 3 میلیون نفر اتباع دیگر کشورها هستند.
کم نیستند کسانی که در قم زائرانی را در محوطه رودخانه یا پارک‌ها و اطراف حرم مطهر، مسجد مقدس جمکران و دیگر اماکن زیارتی دیده باشند که چادر زده‌اند و از ناچاری به شیوه انسان‌های نخستین رحل اقامت گزیده‌اند. وضعیتی که به هیچ عنوان شایسته و در خور شهری با اوصافی که همگان بر آن آگاهی دارند نیست. هرچند در سال‌های اخیر این قبیل افراد را در بوستان‌ها اقامت داده‌اند اما باز صورت مسأله فرقی نکرده است.
گرانی و کمبود اقامتی که سنخیتی با قم ندارد
در این وضعیت، کافی است فقط به این اعداد توجه کنید تا همه چیز دستگیرتان شود. قیمت یک شب اقامت در هتل چهار ستاره‌ای در قم که با اغماض زیاد می‌توان آن را 4 ستاره نامید، برابر با قیمت یک شب اقامت در هتل 5 ستاره استانداردی در مشهد مقدس است که در نوع خود یکی از بهترین‌های منطقه است.
این تفاوت قیمت و خدمات در شهری است که به گفته مسئولان به سختی نیازمند اماکن اقامتی است و در ایام نوروز یا نیمه شعبان با 10 هزار تخت فعال با مشکلی در اقامت روبرو است که به گفته معاون استاندار قم همه برای آن اقامه عزا می‌کنند.
یونس عالی پور معاون هماهنگی امور زائرین استانداری قم که یکی از متولیان اصلی و سیاستگذار امور زائرین است، خود با گلایه از کمبود امکانات و زیرساخت‌های رفاهی، تفریحی و گردشگری در استان قم می‌گوید: این امکانات هیچ سنخیتی با تأمین نیازهای بالای 20 میلیون مسافر و زائر استان ندارد و نگران کننده است.
عالی‌پور از نبود یک منظومه مدیریتی شهرهای زیارتی - مذهبی در کشور خبر می‌دهد و می‌گوید: این درحالی است که این نوع مدیریت در شهر مذهبی مانند واتیکان به چشم می‌خورد.
مسافرانی که فقط از قم عبور می‌کنند
معاون استاندار قم با اعلام اینکه سالانه بیش از یک میلیون و 700 هزار نفر مسافر شهروندان عراقی به قم می‌آیند، می‌افزاید: گردشگری مذهبی که شامل توریسم زیارتی، مذهبی، معرفتی و حتی گردشگری درمانی است امکان کسب درآمد و رشد و توسعه بی‌نظیری را برای شهری مانند قم فراهم می‌کند که متاسفانه توجه لازم به آن صورت نمی‌گیرد.
وی با تأکید بر اینکه از محورهای مواصلاتی استان بیش از 80 میلیون مسافر تردد می‌کند، ادامه می‌دهد: طبق آمارهای رسمی و علمی میزان اقامت در قم یک و نیم روز است که در صورت اهمیت به ایجاد تسهیلات و فضای مناسب برای جذب سرمایه‌گذاری گردشگری می‌توان این عدد را به دو برابر افزایش داد که زمینه اشتغال و سودآوری تضمین شده‌ای را برای بخش‌های مختلف در بر خواهد داشت.
معاون هماهنگی امور زائرین استانداری قم با اشاره به اینکه بر اساس سند مصوب و بررسی شده آمایش سرزمینی قم گردشگری مذهبی باید در رأس برنامه‌های اقتصادی استان باشد، تصریح می‌کند: این بدان معناست که دغدغه اصلی استان، تولید صنایعی مانند فولاد، کشاورزی و ذوب آهن نباید باشد و باید زمینه رشد و توسعه گردشگری فراهم آید.
وی با تأکید بر اینکه همه مشکلات سرمایه‌گذاری در حوزه گردشگری استان قم معضل مالی نیست، خاطر نشان می‌کند: ضرورت تدوین یک آیین‌نامه رسمی و قدرتمند برای توسعه گردشگری مذهبی در قم بسیار مهم است.
مدیریت حوزه گردشگری محل اشکال جدی است
ضعف فقدان مدیریت جدی و قاطع در امر تأمین زیرساخت‌های گردشگری که مهم‌ترین نماد آن اماکن اقامتی است، در کنار عدم نظارت کافی و جدی بر مجموعه‌های موجود، موجب بی‌اعتمادی بیشتر مردم و سرمایه‌گذاران و لطمه دیدن بیش از پیش شهر قم است.
چه آنکه علی‌رغم اعلام عیسی رضایی مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قم مبنی بر اعمال نظارت‌ها با شدت بیشتر در سال جدید جهت خدمات‌رسانی مطلوب و رضایت‌مندی زائران، اما همین روز گذشته خبر مسمومیت تعدادی از هموطنان در یکی از اماکن اقامتی تحت اشراف این سازمان در قم به دلیل رعایت نکردن ایمنی در سیستم گرمایشی منتشر شد.
بر این وضعیت اضافه کنید وجود بیش از 200 خانه مسافر غیرمجاز در شهر قم که از خلاء وجود اماکن اقامتی پدید آمده است و مصائب و مشکلات خاص خود را نیز به همراه دارد. گویی هیچ کس دلش به حال مسافر و زائر کریمه اهل بیت(ع) نسوخته است و قرار نیست این معضل یکبار برای همیشه در قم ریشه کن شود. هرچند که داودی معاون دادستان ورئیس اجرای احکام دادسرای عمومی وانقلاب قم در جمع اعضای کمیته خدمات سفر ستاد تسهیلات سفرهای نوروزی گفته است وضعیت واحدهای اقامتی غیرمجاز در چارچوب قانون مورد رسیدگی قرار می گیرد و همه فعالیت ها باید در چارچوب و ضوابط قانونی باشد.
فرح بخش مدیراماکن نیروی انتظامی قم نیز گفته است: در صورت مشاهده و گزارش‌های رسیده در چارچوب قانون با واحدهای اقامتی غیرمجاز برخورد می‌شود.
اما اطلاعات میدانی تسنیم حاکی از آن است که این وضعیت کماکان وجود دارد و به‌دلیل کمبود امکان اسکان، دستگاه‌های اجرایی مجورند به چنین وضعیتی تن در دهند و هیچ کس را گریزی از این وضعیت نیست جز آنکه اقدامی عملی برای رفع این مشکل دیرینه صورت گیرد تا به گفته معاون استاندار قم، نیازی به میهمان سراهای ادارات، خوابگاه‌های دانشجویی، سالن‌های ورزشی و اقامت گاههای موقت برای زائران حرم کریمه اهل بیت(ع) نباشد.
در این بین هنوز اما جای خالی آموزش‌های حرفه‌ای مهمانداری و تکریم زائران در 35 هتل، 27 هتل آپارتمان، 55 مهمانپذیر، 170 خانه مسافر و 97 واحد مجتمع بین راهی و پذیرایی قم به شدت احساس می‌شود که این همه گویای آن است که قم در مدیریت و نظارت بر همین ظرفیت موجود نیز دچار اشکالات اساسی است که شاید یکی از علل درجازدن در ژهارسال گذشته باشد در حالی که استانها و شهرهای همجوار رشد قابل ملاحظه‌ای در حوزه گردشگری بویژه اماکن اقامتی داشته‌اند.
منبع: تسنیم
