دکتر«رضا مورکیان» با بیان اینکه مسمومیتها ممکن است به صورت بیولوژی ناشی از سموم، کپکها، قارچها و بعضی از موجودات زنده بوجود آید، اظهار کرد: مسمومیتها بيولوژيكي عمدتاً در کنار عفونتها قرار میگیرند به گونهای که بعضی از میکروبها باعث عفونت شده و با تولید سم، مسمومیتهایی را برای مصرف کننده ایجاد میکند .
وی با اشاره به این که عوارض برخي انواع مسمومیتها تقريباً ساده و شامل اسهال، استفراغ و تب هستند، افزود: البته در مقابل نيز مسمومیتهای خطرناکی نظیر «کلستریدیوم بوتولیتوم» که در رابطه با قوطیهای کنسرو بیشتر شاهد آن هستیم داراي علائم خطرناکی است به طوري كه متاسفانه در بعضی موارد حتي باعث مرگ مصرفکننده نيز میشود بنابراین ضرورت دارد كه مصرفکنندگان همواره در مورد مواد غذايي توصیههای بهداشتی را رعایت کنند .
مدیر نظارت بر مواد غذایی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی یزد ادامه داد: توصیههای بهداشتي در مورد مواد غذايي شامل فرآوردههای خام دامی، شیر و لبنیات نيز ميشود كه در مورد تمام آنها رعايت مواردي مانند جوشاندن، پختن یا شست وشوی دستها پس از پایان کار از سادهترین مواردی است که ميتواند سلامت افراد را تضمين كند.
وی به مسمومیتهای ناشی از مواد شیمیایی نيز اشاره کرد و گفت: هر چند مواد شيميايي به صورت عمدی یا غیر عمدي ميتواند وارد بدن افراد شود ولي نگهداری نامناسب آنها، در دسترس اطفال قرار گرفتن یا مصرف نابجای آنها ميتواند منجر به مسمومیت شود .
مورکیان در اين رابطه به موادي مانند جوهر نمک، سفید کنندهها و مواد شوینده كه از مواد شیمیایی پرکاربرد در منزل هستند، اشاره و تاکید کرد: این مواد شیمیایی اگر در بستهبندی اصلی قرار نگیرند یا بسته بندی آنها به گونهای باشد که باعث جلب توجه کودکان شود، ميتواند باعث مصرف نابجا و مسمومیت آنها شود .
وی افزود: گاهاً روش استفاده نادرست مواد شوینده مانند استفاده همزمان و مخلو كردن سفیدکنندهها و جرمگیرها در منزل كه منجر به توليد و انتشار گازهاي سمی خفهکننده شود نيز ميتواند باعث مسمويت افراد شود.
این مسئول شايعترين مسموميت با شروع فصل سرما را ناشي از گاز مونوكسيد كربن ذكر كرد و گفت: راهاندازی و استفاده نادرست از وسایل گرمایشی در اغلب موارد باعث مسمويت و مرگ افراد و حتي اعضاي يك خانواده شده است لذا رعايت نكات ايمني در اين رابطه نيز بسيار حائز اهميت است.
وی در بخش دیگری از سخنانش به مسموميتهاي ناشي از تداخلات دارویی نيز اشاره كرد و افزود: افراد حتما قبل از مصرف هر گونه دارويي به صورت خودسرانه بايد با پزشک مشورت كنند.
مورکیان گفت: گاهی اوقات مصرف خود سرانه داروها علاوه بر نداشتن نقش درمانی، میتواند عوارضی را برای مصرف کنندهها به همراه داشته باشد .
وی در خصوص مسموميت ناشي از قرص برنج نيز اظهار کرد: تاکنون دسترسی آسان به قرص برنج بسیاری از خانوادهها را با مشکلات جدی و جبران ناپذیر موجه کرده است .
مدیر نظارت بر مواد غذایی و بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی یزد با بیان اینکه سم حاصل از قرص برنج در مواردی منجر به مرگ افراد شده است، تصریح کرد: با توجه به این که فروش قرص برنج در عطاریها و سم فروشیها ممنوع است به شهروندان توصيه ميشود تا از روشهای طبیعی نظیر قرار دادن نمک براي حفظ برنج و غلات خود در مقابل حشرات مانند گذشتهها، بهره گيرند.
وی با اشاره به این که استفاده از فریزر یا قرار دادن غلات و برنج در معرض نور آفتاب یکی دیگر از راههای مبارزه با آفت زدگی است، خاطرنشان کرد: در مکانهایی مانند انبارهای غلات که استفاده از قرص برنج مجاز است، متوليان امر حتما باید به نکات ایمنی در اين رابطه توجه کنند .
مورکیان خاطرنشان کرد: علائم مسمومیت با قرص برنج شبیه به آنفلوآنزای شدید است اما در نهایت علائم خطرناک و کشندهای خواهد داشت.
وی در ادامه به مسمومیتهای ناشی از فلزات سنگین اشاره کرد و گفت: فلزات سنگین غالباً از طريق آب، هوا یا تماسهای پوستی وارد بدن میشوند و مسمومیت افراد را به دنبال دارند.
وی برخي از مسموميتهاي را نيز ناشي از ورود خواسته یا ناخواسته بعضی از فلزات سنگین به مواد غذايي از طریق سموم دفع آفات نباتی یا آلودگیهای ناشی از آب دانست و در اين باره تصريح كرد: از انجايي كه گاهی اوقات گیاهان از طريق پسابها آبياري و آلوده میشوند، ضرروی است که قبل از مصرف کاملاً شسته و ضدعفوني شوند .
این مسئول با بیان این که استفاده از ترکیبات آرایشی و بهداشتی مانند کرم و رژلبها در صورت تقلبی بودن ميتواند منجر به مسموميت شود، تاکید کرد: در اين رابطه توصيه ميشود كه مصرف کنندگان لوازم آرایشی به پروانه ساخت وزارت بهداشت که روی محصولات درج ميشود، توجه کنند و در صورتی که از محصولات وارداتی استفاده میکنند نيز به برچسب کنترل سلامت اهتمام لازم را داشته باشند.
مورکیان در بخش ديگري از سخنانش علائم مسمومیتها را بسیار متفاوت خواند و اظهار کرد: به طور کلی مسمومیتهای میکروبی با حالت تهوع شروع میشود و همراه با تب و گاهی اوقات استفراغ است .
وی تصریح کرد: بعضی از مسمومیتهای غذایی نيز باعث تاری دید، اختلال در تکلم، اختلال در ضربان قلب و تنفس ميشود و در نهایت به دلیل اثرگذاری روی سیستم عصبی منجر به انقباض عضلات و گاهاً خفگی فرد میشود .
مورکیان در مورد علائم مسمومیت ناشی از فلزات سنگین هم گفت: اگر فلزات سنگین در مقادیر کم وارد بدن شود غالباً باعث مسمومیت نميشود اما به دلیل حالت تجمعی ميتواند در بافتهای خاص بدن مثل کبد، استخوان یا کلیهها جمع و باعث نارساییهای کلیوی، کبدی، شکستگی استخوانها و بروز انواع سرطانها شود .
این مسئول در پایان موكداً یادآور شد: افراد تحت هیچ شرایطی مواد غذايی که شناخت ندارند، را استفاده نکنند و در بستهبندیها نیز حتماً به مجوز وزارت بهداشت و نشانگر تغذیهای توجه کنند.