تابناک فارس به نقل از تسنیم: کم‌توانی همانطور که سازمان بهداشت جهانی تعریف کرده است، فقدان توانایی در انجام فعالیت‌های روزمره است. اما این تعریف به این معنی نیست که افراد کم‌توان، توانایی انجام فعالیت‌های زندگی خود مانند کارهای شخصی یا امور شغلی را ندارند. اما لازم است برای افزایش امکان مشارکت این افراد، ضمن فراهم ساختن ابزار و امکاناتی مناسب، آموزش‌های لازم به آنها و اطرافیانشان اعم از اعضای خانواده، همکاران و غیره ارائه کرد.
کم‌توانی شامل کم‌توانی‌های بینایی، شنوایی، صوت و گفتار، جسمی_حرکتی، اختلال هوشی_ رشدی و روانی می‌شود.
بررسی‌های ملی و بین‌المللی نشان می‌دهد، شیوع نوع خاصی از کم‌توانی با توجه محل سکونت یا تولد افراد صورت می‌پذیرد. به عبارت بهتر بین محل سکونت یا تولد افراد با نوع کم‌توانی شایع رابطه وجود دارد. لذا لازم است به منظور توانبخشی، پیشگیری و آگاهی دادن در این زمینه فعالیت‌های مددکارانه متناسب انجام شود.
در این راستا همواره تاکید مجامع بین‌المللی بر این مهم است که نرخ شیوع کم‌توانی به تفکیک نوع آن و بر حسب استان و مخصوصا در صورت امکان در سطح شهرستان یا منطقه جغرافیایی محاسبه شود.
ممسنی رکوردار بیشترین نرخ شیوع کم‌توانی بینایی در فارس
براساس آمارهای استخراج شده از بانک اطلاعات جامع سازمان بهزیستی کشور استان‌های گلستان با 36.13 نفر، یزد با 35.88 نفر و لرستان با 35.58 نفر در ازای هر 10 هزار نفر بیشترین نرخ شیوع کم‌توانی بینایی را در بین استان‌های کشور به خود اختصاص داده‌اند.
از سوی دیگر استان البرز با 7.74 نفر، تهران با 9.57 نفر و آذربایجان غربی با 10.10 نفر در 10 هزار نفر کمترین میزان این نرخ را بین استان‌ها داشته‌اند.
براساس بانک اطلاعات جامع سازمان بهزیستی کشور جمعیت افراد کم‌توان بینایی در استان فارس 13 هزار و 825 نفر است و این استان با نرخ 28.5 نفر در هر 10 هزار نفر رتبه هفتم کم‌توانی بینایی را بین استان‌ها دارد.
در بین شهرستان‌های فارس "ممسنی" با 101.08 نفر، "قیروکارزین" با 60.95 نفر و "پاسارگاد" با 60.43 نفر در هر 10 هزار نفر بیشترین نرخ شیوع کم‌توانی بینایی را دارند. "کوار" با 3.81 نفر، "جهرم" با 10.15 نفر و"داراب" با 13.15 نفر کمترین نرخ شیوع کم‌توانی بینایی را در بین شهرستان‌های فارس دارند.
در بین شهرستان‌های کشور کمترین نرخ شیوع کم‌توانی بینایی در شهرستان"بدره" با 0.64 نفر، "طالقان" با 1.78 نفر و "هامون" با 2.19 نفر به ازای هر 10 هزار نفر است. بیشترین نرخ شیوع کم‌توانی بینایی کشور نیز مربوط به شهرستان‌های "شمیرانات" با 156.31 نفر، "ممسنی" با 101.08 نفر و "پلدختر" با 84.64 نفر در هر 10 هزار نفر است.
فارس سومین استان در نرخ شیوع کم‌توانی شنوایی
استان‌های خراسان جنوبی با نرخ شیوع 45.12 نفر، قزوین با 40.8 نفر و فارس با 35.07 نفر در هر 10 هزار نفر بیشترین نرخ شیوع کم‌توانی شنوایی را به خود اختصاص داده‌اند. از سوی دیگر استان‌های البرز با نرخ شیوع 13.86 نفر، سیستان بلوچستان با 14.43 نفر و آذربایجان غربی با 15.06 نفر در هر 10 هزار نفر کمترین میزان این نرخ را بین سایر استان‌ها داشته‌اند.
براساس بانک اطلاعات جامع سازمان بهزیستی کشور جمعیت افراد کم‌توان شنوایی در استان فارس 17 هزار و 12 نفر است.
ثبت کمترین نرخ شیوع کم‌توانی شنوایی در کوار
در بین شهرستان‌های فارس "ممسنی" با 124.65 نفر، "فیروزآباد" با 50.82 نفر و "خرم‌‌بید" با 48.69 نفر در هر 10 هزار نفر بیشترین نرخ شیوع کم‌توانی شنوایی را به خود اختصاص داده‌اند. از سوی دیگر شهرستان‌های "کوار" با 2.27 نفر، "رستم" با 16.9 نفر و "گراش" با 19.29 نفر در هر 10 هزار نفر کمترین نرخ شیوع این کم‌توانی را به خود اختصاص داده‌اند.
در بین شهرستان‌های کشور کمترین نرخ کم‌توانی شنوایی در شهرستان‌های "طالقان" و "ابوموسی" با صفر نفر، "دهگلان" با 1.72 نفر و "هامون" با 1.95 به ازای هر 10 هزار نفر است. البته شهرستان‌های "شمیرانات" با 323.82 نفر، "ممسنی" با 124.65 نفر و "گمیشان" با 81.57 نفر در هر 10 هزار نفر بیشترین نرخ شیوع این کم‌توانی را به خود اختصاص داده‌اند.
جمعیت افراد کم‌توان صوت و گفتار در استان فارس 533 نفر است
استان‌های یزد با 15.19 نفر، تهران با 12.14 نفر و قزوین با 10.29 نفر در هر 10 هزار نفر بیشترین نرخ شیوع کم‌توانی صوت و گفتار را به خود اختصاص داده‌اند. استان های گلستان با 0.04 نفر، بوشهر با 0.28 نفر و اردبیل با 0.42 نفر در هر 10 هزار نفر کمترین میزان این نرخ را بین سایر استان‌ها داشته‌اند.
جمعیت افراد کم‌توان صوت و گفتار در استان فارس 533 نفر است و این استان با نرخ 1.08 نفر در هر 10 هزار نفر هجدهمین استان کشور در نرخ شیوع کم‌توانی صوت و گفتار است.
در بین شهرستان‌های فارس "گراش" با 7.23 نفر، "استهبان" با 3.63 نفر و "بوانات" با 3.37 نفر در هر 10 هزار نفر بیشترین نرخ شیوع کم‌توانی صوت و گفتار را دارند. از سوی دیگر شهرستان‌های "ممسنی"، "کوار"، "رستم" و "ارسنجان" با نرخ شیوع صفر کمترین نرخ این کم‌توانی را دارند.
نرخ کم‌توانی صوت و گفتار در 56 شهرستان کشور صفر است که با "اردبیل" و "گرگان" با نرخ 0.02 نفر و "آبادان" با نرخ 0.03 نفر در هر 10 هزار نفر کمترین نرخ این کم‌توانی را دارند. شهرستان‌های "مهریز" با 33.05 نفر، "گناباد" با 26.03 نفر و "چغتای" با 25.42 نفر در هر 10 هزار نفر بیشترین نرخ شیوع این کم‌توانی را به خود اختصاص داده‌اند.
جمعیت بیش از 41 هزار نفری افراد کم‌توان جسمی_ حرکتی در استان فارس
استان‌های لرستان با 115.93 نفر، چهارمحال و بختیاری با 106.88 نفر و گلستان با 106.12 نفر در هر 10 هزار نفر بیشترین نرخ شیوع کم‌توانی جسمی_ حرکتی را به خود اختصاص داده‌اند. از سوی دیگر استان‌های البرز با 39.56 نفر، تهران با 42.50 نفر و قم با 54.01 نفر در 10 هزار نفر کمترین میزان این نرخ را بین سایر استان‌ها داشته‌اند.
جمعیت افراد کم‌توان جسمی_ حرکتی در استان فارس 41 هزار و 82 نفر است و این استان با 84.68 نفر در هر 10 هزار نفر ششمین استان کشور از نظر نرخ شیوع کم‌توانی جسمی_حرکتی محسوب می‌شود.
در بین شهرستان‌های فارس "پاسارگاد" با 185.27 نفر، "ممسنی" با 174.85 نفر و "ارسنجان" با 148.39 نفر به ازای هر 10 هزار نفر بیشترین نرخ شیوع کم‌توانی جسمی_ حرکتی را دارند. شهرستان‌های "کوار" با 7.63 نفر، "جهرم" با 59.47 نفر و "رستم" با 64.21 نفر در هر 10 هزار نفر کمترین نرخ شیوع این کم‌توانی را دارند.
در بین شهرستان‌های کشور کمترین نرخ شیوع کم‌توانی جسمی _ حرکتی در شهرستان‌های "ابوموسی" با 1.35 نفر، "بدره" با 4.48 نفر و "کوار" 7.36 نفر به ازای هر 10 هزار نفر است. البته شهرستان‌های "شمیرانات" با 847.73 نفر، "سلسله" با 241.40 نفر و "باغ ملک" با 230.96 نفر در هر 10 هزار نفر بیشترین نرخ شیوع این کم‌توانی را به خود اختصاص داده‌اند.
32 درصد جمعیت کم‌توان فارس اختلال هوشی_ رشدی دارند
استان‌های خراسان جنوبی با 86.84 نفر، چهارمحال و بختیاری با 60.43 نفر و کهگیلویه و بویراحمد با 59.03 نفر در 10 هزار نفر بیشترین نرخ شیوع اختلال هوشی_ رشدی را به خود اختصاص داده‌اند. از سوی دیگر استان‌های البرز با 24.35 نفر، تهران با 29.58 نفر و کردستان با 33.85 نفر در هر 10 هزار نفر کمترین میزان این نرخ را بین سایر استان‌ها داشته‌اند.
جمعیت افراد دارای اختلال هوشی_ رشدی در استان فارس 23 هزار و 650 نفر است (23 درصد کل جمعیت کم‌توان فارس) و این استان با 48.75 نفر در هر 10 هزار نفر دوازدهمین استان کشور در نرخ شیوع اختلال هوشی_رشدی است.
در بین شهرستان‌های فارس "پاسارگاد" با 92.64 نفر، "اقلید" با 73.06 نفر و "بوانات" با 69.02 نفر در 10 هزار نفر بیشترین نرخ شیوع اختلال هوشی_ رشدی را به خود اختصاص داده‌اند. شهرستان‌های "کوار" با 2.27 نفر، "گراش" با 37.29 نفر و "جهرم" با 39.6 نفر در 10 هزار نفر کمترین میزان این نرخ را داشته‌اند.
در بین شهرستان‌های کشور کمترین نرخ شیوع اختلال هوشی_ رشدی در شهرستان "کوار" با 2.27 نفر، "بدره" 3.20 نفر و"ابوموسی" 4.05 نفر به ازای هر 10 هزار نفر است. البته شهرستان‌های "شمیرانات" با 590.75 نفر، "نیمروز" با 169.38 نفر و "بیرجند" با 125.71 نفر در هر 10 هزار نفر بیشترین نرخ شیوع این کم‌توانی را به خود اختصاص داده‌اند.
وجود پنج هزار و 737 نفرکم‌توان روانی در استان فارس
استان‌های چهارمحال و بختیاری با 29.43 نفر، لرستان با 27.50 نفر و لرستان با 24.28 نفر در 10 هزار نفر بیشترین نرخ شیوع کم‌توانی روانی را به خود اختصاص داده‌اند. از سوی دیگر استان‌های آذربایجان غربی با 6.49 نفر، تهران با 6.59 نفر و آذربایجان شرقی با 8.36 نفر در 10 هزار نفر کمترین میزان این نرخ را بین استان‌ها داشته‌اند.
جمعیت افراد کم‌توان روانی در استان فارس پنج هزار و 737 نفر است و این استان با 11.83 نفر در 10 هزار نفر بیست و سومین استان کشور در میزان نرخ شیوع کم‌توانی روانی است.
در بین شهرستان‌های فارس "پاسارگاد" با 34.2 نفر، "سروستان" با 27.55 نفر و "ممسنی" با 18.89 نفر در 10 هزار نفر بیشترین نرخ شیوع کم‌توانی روانی را به خود اختصاص داده‌اند. شهرستان‌های "کوار" با 1.79 نفر، "جهرم" با 5.99 نفر و "رستم" با 6.53 نفر کمترین میزان این کم‌توانی را در بین سایر شهرستان‌ها داشته‌اند.
در بین شهرستان‌های کشور کمترین نرخ شیوع کم‌توانی روانی در سه شهرستان "طالقان"، "بدره" و "ابوموسی" با صفر نفر، "سرخه" 0.64 نفر و "پردیس" 0.89 نفر به ازای هر 10 هزار نفر است. البته شهرستان‌های "شمیرانات" با 173.02 نفر، "دهاقان" با 79.39 نفر و "اردل" با 62.4 نفر در هر 10 هزار نفر بیشترین نرخ شیوع این کم‌توانی را به خود اختصاص داده‌اند.
جمعیت افراد کم‌توان در استان فارس 101 هزار و 839 نفر است (سال 1395) که کم‌توانی جسمی-حرکتی با 41 هزار و 82 نفر بیشترین فراونی و کم‌توانی صوت و گفتار با 533 نفر کمترین فراونی را دارد. در مجموع 40 درصد جمعت کم‌توان فارس جسمی_حرکتی، 23 درصد هوشی_ رشدی، 17 درصد شنوایی، 14 درصد بینایی و 6 درصد کم‌توان روانی هستند.
