به گزارش «تابناک البرز»؛ چهارشنبه های آخر سال چند سالی هست که به چهارشنبه سوزی تبدیل شده و باید در این شب شاهد اتفاقات ناگوار و دلنگرانی خانواده ها به جای مهربانی و دوستی های بیشتر باشیم گویی تنها راهکار کاهش اسیب ها و احیا سنت های شیرین این شب اموزش صحیح به شهروندان به ویژه دانش اموزان و قشر جوان جامعه است که این مهم نیز نیازمند تعامل همه دستگاه ها و نهادهای اموزشی و رسانه ها است.
چهارشنبه سوری که چند سالی است با فلسفه اولی ان جدا از درستی و نادرستی فاصله بسیاری گرفته به چهارشنبه سوزی تبدیل شده که گاهی سال ها خانواده های بسیاری در سوزش شادی لحظه ای این روز گرفتار می شوند و عید نوروزهای زیادی را در غم و حسرت سپری می کنند.
چهارشنبه سوری یکی از جشن های قدیمی ایرانیان بوده که در غروب سه شنبه شب پیش از اخرین چهارشنبه ماه اخر سال برخی مراسم ها برگزار می شود که از جمله ان می توان به روشن کردن اتش و پریدن از روی ان و قاشق زنی اشاره کرد در حقیقت مراسم روز چهارشنبه سوری سراغاز مراسم نوروز است. روزی که در فلسفه اولیه قرار بود باعث شود خانواده ها گرد هم جمع شوند و با پریدن از روی اتش به نوعی کینه ها و بدی ها را از خود دور کرده و با دوست داشتن یکدیگر به استقبال بهار بروند اما امروز این روز و مراسم ان بعضا به شب های تلخی تبدیل می شود که ترس و وحشت جای شادی شهر را فرا می گیرد.
چهارشنبه سوری و جشن های ان تا به انجا برای ایرانیان دارای ارزش و اهمیت است که حتی در شاهنامه فردوسی نیز اشاراتی کوچک بدان شده است و این جشن جز معدود جشن هایی است که در طول تاریخ برای ایرانیان حفظ شده است؛ نکته قابل توجه اینکه این مراسم متعلق به زرتشتیان نیست و برعکس برخی گفته ها که وجود اتش در این مراسم به این دلیل است که این ایین برای زرتشتیان است باید بدانیم پریدن از روی آتش توسط زرتشتیان عملی زشت، مکروه و نا پسند است.
نگاهی به عناصر و مراسم های چهارشنبه سوری قبل از تبدیل ان به چهارشنبه سوزی
آتش: روشن کردن اتش که یکی از عناصر اصلی چهارشنبه اخر سال است همیشه به عنوان پای ثابت این مراسم است.
آجیل مشکل گشا: در این شب اقوام و فامیل پس از جمع شدن در کنار هم با تبرک کردن دانه‌های نباتی به نمک آجیل مشگل گشایی درست می کردند و می خوردند با این باور که هرکه این اجیل را بخورد نمک گیر می شود و نسبت به دیگران مهربان تر می شود و خیانت از خانه ها دور می شود.
قاشق زنی: مراسمی که در ان دختران پسران چادر سر خود می کنند و چهره می پوشانند و با رفتن به خانه همسایگان و زدن قاشق به کاسه همسایگان در کاسه انها اجیل و شیرینی می ریزند.
البته در هریک از استان های کشور علاوه بر این مراسم و انجام این کارها رسوم دیگری هم ویژه این شب هست که توسط اهالی همان استان در چهارشنبه اخر سال انجام می شود. اما نکته قابل تامل این است که هر سال و در گذر ایام تعصب شهروندان به رسوم این روز کمتر می شود و جای انها را اقدامات خطرناک دیگری می گیرد که سالانه کشور را در این شب با مشکلات بسیاری روبرو می کند.
چهارشنبه سوری امروز به جای همراه داشتن پیام دوستی و مهربانی پیام مرگ و ترس را به همراه دارد خانواده هایی که نگران باید از خروج کودکان و جوانان خود از خانه جلوگیری کنند و اگر جوانشان بیرون رفت هر لحظه این شب را با ترس و نگرانی سپری کنند به این ترتیب چهارشنبه سوری کی از کهن ترین و بزرگترین جشن های ما ایرانیان به روزی پر تنش و خطرناک تبدیل شده است و بسیاری ایین های این روز تغییر کرده و به اتش بازی های خطرناکی تبدیل شده و یا در بهترین حالت به مهمانی های خانگی تبدیل شده است.
چهارشنبه سوزی و خسارت های ان برای کشور
هر ساله از هفته ها قبل از چهارشنبه اخر سال تبلیغات بسیاری برای اینکه چهارشنبه سوری در ارامش و بدون استفاده از مواد محترقه و خطرهای ناشی از ان انجام می شود اما باز هم در این شب و روزهای قبل از ان شاهد اتفاقات و حوادث ناگوار هستیم که جان جوانان کشور را در خطر قرار می دهد.
کولیوند در تشریح امار حوادث و اتفاقات سال گذشته چهارشنبه اخر سال گفت: تعداد مصدومين چهارشنبه سوري در سال 1396 ، ٥١٣ نفر در كل كشور بوده است. همچنين يك نوجوان ١٥ ساله در كرج بر اثر انفجار مواد محترقه فوت كرد. در حقیقت در مجموع 4 کشته در این سال و در جریان حوادث تنها شب چهارشنبه سوری داشته ایم.
وی ادامه داد: از اول اسفند سال قبل تا روز چهارشنبه سوری ۱۷۷۹ نفر در کشور دچار مصدومیت شدند که ۳۴ نفر دچار قطع عضو و ۵۸۵ نفر از ناحیه چشم دچار جراحت شدند همچنین ۴۳۸ نفر از عابرین، آسیب دیدند. ۱۵۰۹ نفر در کل کشور دچار آسیب های ناشی از شب چهارشنبه آخر سال شدند که ۲۷۷ نفر دچار سوختگی درجه دو و سه و ۲۱ نفر قطع عضو شدند. در تهران نیز، ۳۹۷ نفر دچار آسیب های ناشی از شب چهارشنبه آخر سال شدند که ۱۰۵ نفر دچار سوختگی درجه دو و سه و ۴ نفر قطع عضو شدند. ۱۳۵ نفر از عابرین در تهران به طور ناخواسته، از حوادث شب چهارشنبه آخر سال آسیب دیدند و ۴ نفر بر اثر این حوادث در کشور فوت کردند.
اقدامات فرهنگی و تاثیرات ان بر کاهش عوارض چهارشنبه سوری
فرهنگ سازی های انجام شده در سال های گذشته برای چهارشنبه اخر سال باعث شده تا حدودی از اتفاقات ناخوشایند این شب کاسته شود اما کاهش آسیب ها و عوارض منفی ناشی از کارکردهای نامناسب چهارشنبه سوری نیازمند همکاری دستگاه های فرهنگی برای فرهنگسازی گسترده است. آموزش، مشارکت اجتماعی، الگوسازی های مناسب، اقدام ها و برنامه های جذاب در این شب از جمله اقداماتی است که در فرهنگ سازی برای کاهش اسیب های این شب موثر است.
هر ساله بارها و بارها از صداوسیما و رسانه ها توصیه برای عدم استفاده از مواد خطرناک و ایجاد ناهنجاری های صوتی تاکید می شود اما باز هم شاهد اتفاقات غمباری در این روز و حتی روزهای منتهی به چهارشنبه اخر سال هستیم. استفاده از مواد آتش بازی نمی تواند به طور کامل ایمن باشد، حتی در صورتی که مراقبت کامل صورت گیرد ممکن است خطر افرین باشد لذا حضور در اماکنی که افراد از این مواد استفاده می کنند می تواند بسیار خطرناک باشد.
هر گونه مواد آتش زا و مواد شیمیایی به کودکان و نوجوانان توسط صاحبان فروشگاه های مواد شیمیایی و رنگ فروشی ها ممنوع است اما متاسفانه در ایام نزدیک به چهارشنبه اخر سال به صورت غیرقانونی این کار انجام می شود و همین مواد خطرناک ترین مواد اتش زا است.
بارها صحنه مراجعه جوانانی که به بیمارستان ها برای به بخش سوانح سوختگی مراجعه کرده اند و دست و پا و انگشت خود را از دست داده اند از صدا و سیما پخش شده اما متاسفانه گویی برای برخی عبرت نمی شود و باید هرسال از این دست حوادث دلخراش را شاهد باشیم تنها راهکار حل این معضل اقدامات فرهنگی است باید اموزش در دستور کار نهادهای اموزشی برای فرهنگ سازی چهارشنبه سوری قرار گیرد تا به مرور برای همه جوانان ابعاد دلخراش اقدامات خطرناک این شب مشخص شود.
