به گزارش «تابناک» روزنامه‌های امروز پنج شنبه ۲۵ آذر درحالی چاپ و منتشر شد که پاسخ پارلمان به مطالبات معلمان، فضای آماده برای نزدیکی تهران- ریاض، پیدا و پنهان بودجه ۱۴۰۱، بلوای «امیکرون» در اروپا در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.
در ادامه تعدادی از یادداشت‌های منتشره در روزنامه‌های امروز را مرور می‌کنیم:
داستان تکراری افزایش جمعیت
علی رضایی طی یادداشتی در شماره امروز مردمسالاری با عنوان داستان تکراری افزایش جمعیت نوشت: تغییر سیاست‌های جمعیتی و ترغیب مردم به افزایش جمعیت، حالا به طرح‌هایی همچون حذف یارانه وسایل پیشگیری از بارداری کشیده و مسئولان قصد دارند به ضرب و زور، مردم را بچه‌دار کنند! این درحالیست که در کشور‌هایی که با رشد منفی جمعیت مواجه هستند هم، سیاست‌هایی این چنین دنبال نمی‌شود و به جای اجبار، از تشویق استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، به جای ایجاد محدودیت در دسترسی به وسایل یا راهکار‌های پیشگیری از بارداری، امتیازاتی برای فرزنددار شدن در نظر می‌گیرند که حمایت‌های مالی کافی و موثر و همچنین مرخصی زایمان برای پدر و مادر، از جمله این حمایتهاست. اما در کشور ما، امیدی به این کمک‌های حمایتی نیست و مردم خاطره وعده دولت احمدی‌نژاد مبنی بر پرداخت یک میلیون تومان به هر نوزاد را در آن دولت هنوز به یاد دارند؛ وعده‌ای که البته هیچگاه عملی نشد!
اگر بخواهیم بسیار ساده به موضوع بنگریم، ترغیب مردم به فرزندآوری و حتی استفاده از روش‌های اجباری، نیاز به پیش نیاز مهمی دارد و آن هم وضعیت باثبات و مناسب اقتصادی است. کشور‌هایی که دچار رشد منفی جمعیت شده‌اند عموما از اقتصاد‌های باثباتی برخوردارند و شرایط مساعد معیشتی و اقتصادی برای مردم خود ایجاد کرده‌اند و به همین دلیل زمینه فرزندآوری فراهم است. اما در کشور ما با تورم پنجاه درصدی و رشد اقتصادی نزدیک به صفر و تحریم و آینده‌ای پرابهام و هزینه‌های سنگین زندگی که نیاز به تعدیل حقوق در طول سال را هم ایجاد کرده است، چگونه می‌توان انتظار داشت مردم، به فرزندآوری تشویق شوند؟ هرچند در خطرات کمبود جمعیت جوان تردیدی نیست و هشدار نسبت به پیری جمعیت، هشداری به جا و هوشمندانه است، اما مسئولان در حوزه اجرایی، باید زمینه را برای رشد فرزندآوری به صورت ساختاری فراهم کنند، نه از طریق راهکار‌های مقطعی و ناکافی که امیدی به تداوم آن‌ها نیست. در واقع زیرساخت اصلی برای ترغیب مردم به فرزندآوری، بهبود شرایط اقتصادی و ایجاد ثباتی نسبی در اقتصاد کشور است که هم اکنون نشانه‌های مثبتی در این حوزه دیده نمی‌شود. مسئولانی که چنین سیاست‌هایی را در حوزه تقنین و اجرا دنبال می‌کنند آیا تا به حال قیمت پوشک و شیرخشک و سایر اقلام مورد نیاز نوزادان را بررسی کرده‌اند؟ در مورد هزینه‌های خورد و خوراک و پوشاک و تحصیل آن‌ها در همان سنین کودکی تحقیقی انجام داده‌اند؟ چگونه است که نه شرایط مناسب اقتصادی در کشور ایجاد کرده‌اند و نه بررسی دقیقی درباره نوع حمایت از خانواده‌هایی که قصد فرزندآوری دارند انجام داده‌اند و آنگاه در صدد تشویق خانواده‌ها به فرزندآوری هستند؟! چه ضمانت اجرایی برای تداوم سیاست‌های ترغیبی آنهاست؟ همه این‌ها به اضافه وضعیت بسیار وخیم اقتصادی کشور دست به دست هم می‌دهد تا جامع نگری مسئولان اجرایی و تقنینی درباره اعمال چنین سیاست‌هایی زیر سوال برود. به واقع چند کشور دنیا تورم دو رقمی و چند کشور دنیا، تورم بالای ده درصد دارند و در چند کشور، مشکلات اقتصادی مردم بیش از مشکلات اقتصادی مردم ماست؟ باور کنید اگر شرایط اقتصادی باثبات شود و بهبودی نسبی در وضعیت ایجاد شود، بسیارند خانواده‌هایی که علاقه به فرزندآوری دارند و به این سیاست‌های تشویقی هم توجهی نمی‌کنند؛ مشروط بر آنکه ثبات اقتصادی در کشور حاکم شود و شرایط معیشتی مردم بهبود یابد.
لزوم پایان سایه شوم تحریم‌ها
جلال جلالی زاده طی یادداشتی در شماره امروز آفتاب یزد با عنوان لزوم پایان سایه شوم تحریم‌ها نوشت: این روز‌ها هشتمین دوره مذاکرات وین در حال انجام است و حالا همه نگران این هستند که نتیجه این مذاکرات چه خواهد شد؟
به نظر من این مذاکرات باید به توافق برسد چرا که در حال حاضر و بعد از سال‌ها مذاکره، مناسب نیست توافقی حاصل نشود!
در شرایط فعلی و با توجه به اینکه کشور ما در شرایط خاص اقتصادی قرار دارد و معیشت مردم روز به روز سخت‌تر می‌شود، توافق وین و احیای دوباره برجام یک الزام است و دولت باید تمام توان خود را برای احقاق این توافق به کار ببندد. ما امیدواریم که برای رسیدن به این توافق از کارشناسان در حوزه‌های مختلف به خصوص کارشناسان حقوقی کمک بگیرند تا بلکه حقی از مردم کشور ما ضایع نشود.
واقعیت این است که دیگر وقتی برای هدر دادن باقی نمانده و ما چاره‌ای نداریم جز اینکه توافق کنیم، اما کاری که دولت باید انجام دهد این است که مذاکرات را به سمتی هدایت کند تا بهترین توافق برای ایران رقم بخورد و سایه شوم تحریم‌ها پس از سال‌ها دست از سر مردم کشور ما بردارد.
مردم کشور ما سزاوار بهترین زندگی هستند و اینکه حالا شرایط اقتصادی روز به روز برای آن‌ها سخت‌تر می‌شود لیاقت آن‌ها نیست. دولت در برابر همه مردم مسئول است و باید تمام توان خود را به کار ببندد تا بهترین نتیجه از مذاکرات وین حاصل شود.
پاتک ایران به سناریوی مقصر نمایی
هادی محمدی طی یادداشتی در شماره امروز خراسان با عنوان پاتک ایران به سناریوی مقصر نمایی نوشت: یک هفته از آغاز مذاکرات جدید وین در دور هفتم گذشته و امروز درحالی مذاکرات شروع می‌شود که ایران برای کمک به روند مذاکرات و جلوگیری از بهانه تراشی‌های غربی‌ها از یک توافق مهم با آژانس بین المللی انرژی اتمی در موضوع دوربین‌های نظارتی رونمایی کرد. روز گذشته خبر رسید که جمهوری اسلامی ایران موافقت کرده تا دوربین‌های آسیب دیده در خرابکاری مرکز ساخت سانتریفیوژ تسا در کرج توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی تعویض شود. این موضوع از مسائل مهم میان ایران و آژانس به شمار می‌رود که تنش‌هایی را نیز در ماه‌های اخیر به همراه داشته و در دو سفر شهریور و آذرماه رافائل گروسی مدیرکل آژانس به تهران نیز مطرح شده بود تا جایی که به عنوان یکی از بهانه‌های طرف‌های مقابل مورد سوء استفاده قرار می‌گرفت. روز گذشته و با ابتکار عمل ایران در این موضوع از بروز سوءتفاهم در روابط ایران و آژانس جلوگیری به عمل آمد.
طبق بند‌های نظارتی برجام قرار شد تا در مجموع ۲۲ دوربین علاوه بر توافقات پادمانی و معمول میان ایران و آژانس و به عنوان دوربین‌های برجامی کار نظارت بر تاسیسات هسته‌ای ایران را برعهده داشته باشند. از این ۲۲ دوربین ۴ عدد در مجتمع ساخت سانتریفیوژ‌های پیشرفته ایران موسوم به «تسا» در کرج قرار داشتند. دوم تیر امسال در جریان یک خرابکاری که در قالب حمله پهپادی صورت گرفت، بخشی از این تاسیسات آسیب دید و از جمله این ۴ دوربین نظارتی آژانس بین المللی انرژی اتمی. ایران پس از این خرابکاری اعلام کرد در صورتی اجازه می‌دهد تا این دوربین‌ها توسط آژانس تعویض شوند که اولا آژانس این حادثه را محکوم کند، ثانیا بررسی‌های فنی و قضایی به پایان برسد و ثالثا ایران قبل از نصب دوربین‌ها بتواند بررسی کاملی راجع به آن‌ها انجام دهد.
حالا با خبر دیروز مشخص شد که هر سه شرط ایران به صورت کامل یا نسبی محقق شده و ایران در توافقی که می‌تواند به روند مذاکرات در وین نیز کمک زیادی کند اجازه نصب مجدد این دوربین‌ها را به آژانس داده است.
نکته مهم در این میان نسبت این اقدام با قانون راهبردی مجلس است. در این قانون آمده که ایران نباید همکاری‌های پروتکلی و برجامی خود در حوزه نظارت را با آژانس ادامه دهد. بر همین اساس هم تهران از اسفند سال گذشته اجرای پروتکل الحاقی و فعالیت‌های فراپادمانی خود را متوقف کرد و درباره دوربین‌های فراپادمانی یعنی همین ۲۲ دوربین نیز اعلام کرد که اگرچه این دوربین‌ها کار تصویربرداری خود را انجام می‌دهند، اما این تصاویر را در دسترس بازرسان آژانس قرار نخواهد داد. حتی شهریور امسال که گروسی به تهران سفر کرد، ایران به آژانس اجازه داد بدون دیدن تصاویر، کارت‌های حافظه دوربین‌ها را که پر شده بودند تعویض کند. در این ده ماه گذشته نیز روند به همین شکل ادامه داشته و تا زمانی که دو طرف به توافق نرسند ادامه خواهد داشت و این اقدام مغایرتی با قانون مجلس ندارد. البته بدیهی است اگر دو طرف به توافقی در مذاکرات وین برسند که همه را ملزم به انجام تعهدات برجامی خود کنند، کما این که ایران نیز هدف از مذاکرات خود را بازگشت به تعهدات برجامی همه طرف‌ها اعلام کرده، یکی از موارد توافق برجام فعالیت همین دوربین‌های نظارتی است که از آن زمان بازرسان آژانس هم می‌توانند به تصاویر ضبط شده آن دسترسی داشته باشند.
این روز‌ها بخشی از مذاکرات نه در پشت میز و توسط دیپلمات‌ها که در میدان رسانه و تاثیر گذاری بر فضای افکار عمومی در جریان است. غرب طی روزهای گذشته حجم سنگینی از فضا سازی روانی را برای ایجاد تصور کارشکنی از سوی ایران و بازی مقصر سازی به کار گرفته است. ایران با اقدام دیروز خود در توافق با آژانس بار دیگر پالس مثبتی به وین که مذاکرات در آن جا در جریان است فرستاد تا هم حسن نیت خود را ثابت کرده باشد و هم در بازی مقصریابی غربی‌ها، بهانه دیگری را از دستشان بگیرد. باید دید طرف مقابل تا چه میزان قدر این همکاری تهران برای موفقیت مذاکرات را می‌داند و او نیز گام‌های مناسبی برای حل اختلافات برمی‌دارد یا خیر؟
