تابناک فارس به نقل از صدا و سیما: تولید شیر روندی است که همراه با زایمان آغاز شده و شامل تغییرات به هم پیوسته‌ای است که طی چهار روز به تولید کامل شیر می‌انجامد که مرحله‌ای حساس و حیاتی در تولید شیر است و طی آن باعث افزایش چشمگیر حجم و غلظت شیر مادر می‌شود.
نوزادان در روز‌های نخست زندگی، به طور طبیعی اغلب ۳ تا ۸ درصد از وزن خود را از دست می‌دهند و اگر به خوبی از شیر مادر تغذیه کنند، در ۱۰ تا ۱۴روزگی دوباره به وزن هنگام تولد خود می‌رسند.
وزن گیری ماهانه کودک از فاکتور‌های مهم رشد کودک به‌شمار می‌آید و شیرخواران بیشترین وزن خود را در سه ماهه نخست زندگی به‌دست می‌آورند؛ هر نوزاد در طول سه ماه نخست عمر خود، هر ماه حدود ۶۰۰ تا ۸۰۰ گرم وزن می‌گیرد.
روش دیگری که برای تعیین کافی بودن شیر مادر برای شیرخوار به‌کار می‌رود، تعداد دفعات و حجم ادرار و مدفوع کودک است؛ به طور کلی شیرخوار در روز نخست تولد باید یک بار یا بیشتر دفع ادرار و مدفوع داشته باشد؛ همچنین در روز دوم و سوم نیز سه بار یا بیشتر دفع ادرار و دو تا سه بار یا بیشتر دفع مدفوع در هر روز داشته باشد.
علائمی که نشان می‌دهد کودک شیر کافی دریافت نکرده است:
اگر شیرخوار پس از خوردن شیر باز هم بخواهد از پستان مادر تغذیه کند یا مدت زمان طولانی تری را برای مکیدن شیر صرف کند، اغلب نشان دهنده این است که به میزان کافی شیر دریافت نکرده است؛ بنابراین در ماه‌های اولیه زندگی، مدت زمان و میزان شیر خوردن را به عهده خود نوزاد بگذارید، زیرا اغلب نوزادان به اندازه نیاز خود از شیر مادر تغذیه می‌کنند.
رنگ مدفوع شیرخوار از دیگر عواملی است که از میزان کفایت شیر مادر خبر می‌دهد؛ از یک ماهگی به بعد تعداد دفعات دفع مدفوع به تدریج کاهش می‌یابد و ممکن است کودک هر چند روز یک بار اجابت مزاج کند؛ در این صورت اگر مدفوع او نرم و حجیم باشد مشکلی نخواهد داشت، اما مدفوع خشک یا سبز رنگ در شیرخواران می‌تواند نشان دهنده تغذیه ناکافی شیرخوار از شیر مادر باشد.
شیرخوارانی که شیر خشک می‌خورند، مدفوع حجیم تری نسبت به شیرخواران تغذیه شده با شیر مادر دارند، زیرا پروتئین شیر گاو دو برابر پروتئین شیر مادر است که بیشتر آن فرم دیرهضم پروتئین (کازئین) است و پروتئین اضافی از بدن نوزاد دفع شده و باعث افزایش حجم مدفوع او می‌شود.
