کمیته محیط زیست شورای اسلامی شهر قم وقتی تشکیل شد که همه گمان می‌کردند مسائل زیست محیطی در مجموعه شورا و شهرداری هیچ طرفدار و دلسوزی ندارد. با این حال برگزاری جلسات در قالب این کمیته و پیگیری اموری که موجب شد برخی مسائل زیست محیطی هم به نتایج خاصی برسند، برای ناظران امیدوارکننده بود.
به گزارش تابناک قم، «حسن بختیاری» نایب رئیس شورای اسلامی شهر قم و رئیس این کمیته اظهار کرد: این کمیته قدرت اجرایی ندارد و با بسیاری از دستگاه‌ها سر و کار دارد که وظایفشان در قالب مجموعه‌های وزارتی خود تنظیم می‌شود و قراری برای هماهنگی با شورای اسلامی شهر در این زمینه‌ها ندارند. با این حال پیگیری مسائل زیست محیطی در این کمیته اثراتی در روند اجرای برخی پروژه‌ها گذاشته که مهم‌ترین آنها شاید توقف توسعه نیروگاه حرارتی قم باشد که می‌توانست آینده قم را با تهدیدات جدی روبه‌رو کند. او معتقد است: مهم‌ترین چالش زیست محیطی امروز استان قم که پیش بینی می‌شود، در آینده وضع بدتری هم داشته باشد، مسأله ریزگردهاست.
ریزگردها و آلودگی هوا؛ مهم‌ترین چالش
نایب رئیس شورای اسلامی شهر قم با اشاره به این‌که ریزگردها منشا متفاوتی دارند اظهار کرد: این ذرات معلق در هوا، تأثیرات مخربی بر کیفیت زندگی شهروندان و سلامت آنان می‌گذارند و اگر به شهرهای جنوبی و غربی کشور نگاهی بیندازیم متوجه می‌شویم بی‌توجهی در این حوزه افق بسیار بدی برای قم خواهد داشت.
یکی از علت‌های ایجاد ریزگردها که مشکل فراگیر در کشور است، به منشا خارجی این ریزگردها بر می‌گردد که خارج از چارچوب اقدام‌های مسئولان استانی است که بختیاری می‌گوید؛ در این حوزه چندان انتظاری نداریم که مدیران استانی بتوانند کار خاصی انجام دهند اما برای کنترل کانون‌های داخل استان توقع ما این است که مدیران برنامه جدی داشته باشند.
او می‌گوید: یکی از مشکلات زیست محیطی که شاید امروزه چندان ذهن ما را به خود مشغول نکرده یا جدی به نظر نرسد اما در آینده به معضل جدی تبدیل خواهد شد، مسأله آلودگی هوا در قم است.
رئیس شورای اسلامی استان افزود: امروزه این مشکل بر اثر استفاده از سوخت‌های فسیلی و حرکت خودروها یا فعالیت نیروگاه‌ها در برخی از روزها به طور محسوس کیفیت هوا را تحت تاثیر قرار می‌دهد اما آینده‌ای که در این زمینه برای شهر قم متصور هستیم، بسیار تاریک‌تر از امروز است چرا که هر روز تعداد خودروها در شهر افزایش پیدا می‌کند.
وی با اشاره به این‌که این وضع نشان می‌دهد پایگاه‌های سنجش آلودگی هوا باید در قم فعال باشند گفت: شاخص‌های آلایندگی هوا باید به صورت مستمر پایش شوند و تعلل در چنین موضوعی پذیرفته نیست.
به گفته بختیاری، ایستگاه‌های سنجش که در حال حاضر وجود دارند به درستی کار نمی‌کنند و نیاز به تعمیر و استقرار ایستگاه‌های جدید داریم. این در حالی است که مدیریت شهری از گذشته تاکنون درباره این موضوع احساس تکلیف نداشته و اداره محیط زیست هم به صورت کج‌دار و مریز با همین ایستگاه‌های کنونی سر می‌کند.
وی افزود: توسعه روزمره‌ای که در شهرها اتفاق می‌افتد و افزایش تعداد خودروهای شخصی امری طبیعی است. اما در این میان باید راهکارهایی برای کم کردن عوارض این موضوع داشته باشیم که استفاده از بنزین یورو 4 یکی از واجبات در این زمینه است.
رئیس کمیته محیط زیست شورای اسلامی شهر قم تصریح کرد: برای این موضوع البته برنامه‌ریزی شده اما کار اجرایی صورت نگرفته در حالی که استانداردهای بنزین و خودرو امروز در شهرهای جهان بسیار مورد توجه هستند و استفاده از بنزین یورو4 ابتدایی‌ترین بحث در این زمینه محسوب می‌شود.
از بین رفتن 15 هزار هکتار باغ
بختیاری با اشاره به این‌که موضوع دیگر که در قم باید به آن توجه کنیم توسعه فضای سبز است اظهار کرد: شهر قم در گذشته باغ‌های انبوهی داشته و در 20 – 30 سال گذشته حدود 15 هزار هکتار از باغ‌های شهر بدون هیچ جایگزینی از بین رفته است. این موضوع اثر خود را در آلودگی هوا و کیفیت نامطلوب آن گذاشته و راه را برای جولان آلاینده‌ها باز کرده است.
بختیاری گفت: از بین رفتن باغ‌ها محصول توسعه شهر است و شاید در برخی موارد جلوگیری از این کار چندان آسان نبوده اما حداقل وظیفه امروز مسئولان کاشت فضای سبز جایگزین این باغ‌ها و ایجاد کمربند سبز شهر قم است.
به گفته وی، بر اساس مطالعات انجام شده، ریزگردها بر اثر نفوذ بادهای شرقی غربی وارد شهر قم می‌شوند و ایجاد کمربند سبز اطراف شهر و به ویژه در این نقاط می‌تواند در ممانعت از نفوذ ریزگردها اثرگذار باشد.
کوره‌های آجرپزی و سنگ‌بری‌ها؛ کانون تولید ریزگرد
این عضو شورای اسلامی شهر قم اظهار کرد: کوره‌های آجرپزی و کارگاه‌های سنگ‌بری هم از جمله کانون‌های ایجاد ریزگردها در شهر قم هستند که به دلیل نزدیکی به مناطق مسکونی بر کیفیت هوای شهر اثرگذار شده‌اند. توجه به تغییر کاربری این کارگاه‌ها و ایجاد کمربند سبز قم از ضروریات شهر است که مدیریت شهری چه در گذشته و چه امروز از آن غفلت کرده است.
از مشکلات دیگر زیست محیطی شهر قم که نباید از آن غفلت کرد، تکمیل‌نشدن پروژه فاضلاب شهر است.
بختیاری می‌گوید شهر قم جزو شهرهای عقب مانده در اجرای پروژه فاضلاب است و در حال حاضر کمتر از 50 درصد شهر از انشعاب فاضلاب بهره‌مند است. به گفته وی، گسترش شبکه فاضلاب می‌تواند به بازیافت فاضلاب و استفاده از آن در توسعه کمربند سبز قم منتهی شود که در حال حاضر از این مسأله محروم هستیم.
رئیس کمیته محیط زیست شورای اسلامی شهر قم با اشاره به این‌که شهر قم از نظر آلودگی صوتی هم وضع بدی دارد اظهار کرد: وجود تعداد فراوان موتوسیکلت‌ها در شهر و تولید صدای نامطلوب تأثیراتی بر روح و روان مردم می‌گذارد.
وی افزود: این موضوع هم به صورت آشکاری از سوی متولیان امر نادیده گرفته شده در حالی که تغییر خلق، ناهنجاری‌ها و بیماری‌هایی که بر اثر آلودگی صوتی اتفاق می‌افتد انکارناپذیر است.
مسأله مغفول مدیریت پسماند
به گفته بختیاری، چالش دیگری که در عرصه محیط زیست در قم مغفول واقع شده مدیریت پسماند و ایجاد فرایند‌هایی برای آن است.
وی در این زمینه اظهار کرد: در این حوزه هم بسیاری از شهرها از ما جلوتر هستند. در سالیان گذشته در شهر قم هیچ سیاست‌گذاری و مدیریت علمی در مورد آن صورت نگرفته است.
رئیس شورای اسلامی استان قم با اشاره به این‌که مشکل دیگر زیست محیطی شهر قم مسأله مدیریت پسماند است گفت: دفن غیر اصولی زباله‌ها در سایت البرز آن قدر ادامه پیدا کرده که در حال حاضر برای دفن با کمبود زمین روبه‌رو هستیم و بخش وسیعی از عرصه‌های طبیعی آلوده شده است.
وی با بیان این‌که اگر در سال‌های اخیر مدیریت اصولی در موضوع زباله وجود داشت نباید امروز به اینجا می‌رسیدیم افزود: برای کاهش تولید زباله در شهر قم و مسأله تفکیک زباله از مبدا کارهای اساسی صورت نگرفته و تمام این بی‌برنامه بودن‌ها هزینه سنگین مدیریت پسماند را به دوش شهر گذاشته در حالی که در دنیا از زباله برای تولید ثروت استفاده می‌شود.
بختیاری با اشاره به این‌که مسأله دیگر در این حوزه ظروف یکبار مصرف پلیمری است که استفاده از آنها مشکلات بسیاری برای محیط زیست ایجاد می‌کند اظهار کرد: در شهر قم مسأله کاهش استفاده از این ظروف چندان مورد توجه قرار نگرفته و برای این موضوع هم برنامه‌ریزی نداریم. این مسأله علاوه بر ضربه زدن به محیط زیست به سلامت انسان‌ها هم ضربه می‌زند و کنترل آن نیازمند یک عزم همگانی برای حمایت از تولید ظروف یکبار مصرف غیر پلیمری و تبلیغات و فرهنگسازی در این زمینه است.
وی یکی از مشکلات اصلی زیست محیطی در قم را فعالیت ضعیف سازمان‌های مردم نهاد این در حوزه استان قم می‌داند که به حمایت بیشتر مسئولان نیاز دارد. او معتقد است این سازمان‌ها می‌توانند از سوی مردم مطالبات زیست محیطی را با مسئولان مطرح کنند و پیگیری حل این مشکلات را به عهده بگیرند.
منبع: همشهری
