روزنامه شرق نوشت؛ این روزها یک بار دیگر سوءمدیریت در فوتبال ایران نمایان شده است. محرومیت دو باشگاه استقلال و تراکتورسازی از نقل‌و‌انتقالات، هواداران این دو تیم پرطرفدار را شوکه کرده است؛ با‌این‌حال، کسی هم نیست كه مسئولیت این دو فاجعه را برعهده بگیرد.
فاجعه‌ای که برای این دو باشگاه رخ داد و برخی رسانه‌ها آن را «پلاسکوی فوتبال» نامیدند، شباهت‌های زیادی با هم داشت. هر دو باشگاه به هشدارهای فیفا بی‌اعتنایی کردند و در پی آن، محروم شدند و بی‌خبر از محرومیتشان، بازیکن جدید گرفتند.
داستان از این قرار بود: استقلالی‌ها زمانی‌که قصد داشتند قرارداد سرور جپاروف ازبک را ثبت کنند، متوجه شدند سیستم بین‌المللی نقل‌و‌انتقال بازیکن برایشان بسته است. بعد اصل ماجرا رو شد؛ استقلال به دلیل دیر پرداخت‌کردن طلب بازیکن سابقش، عادل شیحی، به مدت یک نیم‌فصل از گرفتن بازیکن محروم شده است. به‌این‌ترتیب، استقلال نتوانست سرور جپاروف، آندرانیک تیموریان و سجاد شهبازاده را جذب و قرارداد روزبه چشمی را ثبت کند. این در حالی بود که آبی‌ها بدون اطلاع از محرومیتشان، با جپاروف، تیموریان و چشمی قرارداد داخلی امضا کرده بودند.
چند روز بعد، این فاجعه با ابعادی بزرگ‌تر برای تراکتورسازی رخ داد؛ آنها زمانی‌که قصد داشتند با سجاد شهباززاده قرارداد ببندند، متوجه شدند به مدت یک سال (پنجره نقل‌و‌انتقالی زمستان و تابستان سال آینده) محروم‌اند.
اتفاقی که برای تراکتورسازی رخ داده، به مراتب سنگین‌تر بود؛ چراکه این تیم در نیم‌فصل، بی‌خبر از محرومیتش، سه بازیکن (امید عالیشاه، احمد نوراللهی و هاشم بیگ‌زاده) را جذب کرده بود و آنها به صورت غیرقانونی برای تراکتورسازی در چهار بازی برابر استقلال خوزستان، نفت آبادان، پیکان و ماشین‌سازی به میدان رفتند. در روزهای اخیر بارها رسانه‌ها و کارشناسان حقوقی به این دو گاف مدیریتی پرداختند. برنامه ٩٠ هم دوشنبه این هفته، موضوع محرومیت تراکتورسازی را زیر ذره‌بین برد. آنچه مسلم است، در وقوع این دو فاجعه مقصر اصلی خود دو باشگاه هستند که در وهله اول شکایت طلبکاران خارجی‌شان را جدی نگرفتند و در گام بعد، به خبر محرومیتشان توجه نکردند. در‌واقع خود باشگاه‌ها مسئول شکایت‌هايي هستند که از آنها می‌شود؛ هرچند سهل‌انگاری مسئولان کمیته بین‌المللي فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ هم در پرونده استقلال دیده شد. آنها هم موظف بودند از محرومیت استقلال مطلع شده و آن را به باشگاه اطلاع می‌دادند. اما در موضوع تراکتورسازی، کوتاهی فدراسیون فوتبال بیشتر به چشم می‌آید؛ نخست اینکه دبیرکل فدراسیون فوتبال، مسئول اصلی رابطه فوتبال ایران با مراجع بین‌المللی است. علیرضا اسدی، دبیرکل فدراسیون، به‌جای اینکه تراکتورسازی و استقلال را از محرومیتشان خبردار کند، در نامه‌ای به تراکتورسازی اعلام کرده حضور امید عاليشاه و احمد نوراللهی در تیم فوتبال تراکتورسازی بلامانع است. از طرفی، سازمان لیگ برای سه خرید زمستانی تراکتورسازی کارت بازی صادر کرده است. در‌واقع سازمان لیگ هم مانند استقلال و تراکتورسازی در بی‌اطلاعی از قوانین و احکام صادره، ضعیف ظاهر شده است.
در این شرایط که معمولا در ایران کسی تقصیر را به گردن نمی‌گیرد و هرکسی توپ را به زمین دیگری می‌فرستد، پرونده تراکتورسازی هنوز باز است. این در حالی است که مسئولان فدراسیون چنین موضوعی را نمی‌پذیرند.
فدراسیون‌نشین‌ها می‌گویند تراکتورسازی در ادامه فصل نمی‌تواند از امید عالیشاه، احمد نوراللهی و هاشم بیگ‌زاده استفاده کند، این سه بازیکن هم اجازه ندارند به تیم دیگری بروند، تراکتورسازی در تابستان هم اجازه ندارد بازیکن بگیرد و تغییری هم در نتایج دیدارهایی که در آنها از این سه بازیکن استفاده کرده، ایجاد نمی‌شود.
این در حالی است که برخی کارشناسان حقوقی، تأکید دارند بايد نتيجه چهار دیداری که تراکتورسازی در آنها از بازیکن غیرمجاز (امید عالیشاه، احمد نوراللهی و هاشم بیگ‌زاده) استفاده کرده، سه- صفر شود. نظری که مسئولان فدراسیون آن را قبول ندارند. آنها می‌گویند چون پس از پایان بازی تیم مقابل شکایتی نکرده، پس بحث تغییر نتیجه منتفی است. به نظر می‌رسد این بار هم فدراسیون می‌خواهد با بی‌اعتنایی به مقررات، با تاکتیک لاپوشانی از این موضوع مهم بگذرد.
فدراسیون برای بستن چشم‌های خود هم دلایل محکمی دارد؛ نخست اینکه در پرونده تراکتورسازی پای خود سازمان لیگ و فدراسیون هم گیر است. سازمان لیگ بی‌اعتنا به حکم فیفا، برای این سه بازیکن کارت بازی صادر کرده است و اگر قرار باشد حالا بازی‌های تراکتورسازی را سه- صفر کند، باید جواب‌گوی این باشگاه باشد. نکته مهم دیگر، رویارویی با هواداران تراکتورسازی است که فدراسیون فوتبال از آن واهمه دارد.
اما واقعیت امر این است كه اگر فیفا از تخلف بزرگی که در لیگ ایران رخ داده، باخبر شود، شدیدترین مجازات را برای فدراسیون ایران و سازمان لیگ در نظر می‌گیرد. در این پرونده که هنوز باز است؛ اما فدراسیون فوتبال می‌خواهد چشمش را روي آن ببندد، چند نکته را نباید از نظر دور داشت:
١- باشگاه تراکتورسازی بدون توجه به حکم انضباطی فیفا، در چهار بازی از بازیکن غیرمجاز استفاده کرده است و قاعدتا باید براي این موضوع جریمه شود.
٢- اين موضوع كه زمانی یک بازی سه - صفر می‌شود که تیم حریف در یک بازه زمانی خاص شکایت کند، برای تورنمنت‌های محدود است نه برای لیگ سراسری.
٣- فیفا اگر از آنچه در فوتبال ایران رخ داده، باخبر شود، به سخت‌ترین شکل فدراسیون فوتبال و تراکتورسازی را نقره‌داغ می‌کند. پس بهتر است برای جلوگیری از ورود پرهزینه فیفا، خود فدراسیون فوتبال وارد عمل شود.
تخلفات سابقه‌دار
این برای اولین‌بار نیست که فدراسیون فوتبال ایران و ارکان قضائی‌اش چشمشان را روي این پرونده‌ها می‌بندند. آخرین مورد آن، بازی غیرقانونی مارتین موتومبا، بازیکن اوگاندایی، برای راه‌آهن در لیگ چهاردهم بود. قبل از آن هم با موضوع بازی غیرقانونی مهدی مهدوی‌کیا در استیل‌آذین، فرهاد مجیدی در استقلال و محمدرضا خلعتبری در پرسپولیس، با سهل‌انگاری برخورد شد. اما این‌بار ماجرا کاملا متفاوت است.
تخلف در موضوعی صورت گرفته که زیر حکم فیفا بوده است. به احتمال فراوان، اگر فیفا متوجه استفاده تراکتورسازی از بازیکن جدید پس از محرومیتش شود، سخت‌ترین جریمه‌ها را برای باشگاه تراکتورسازی و فدراسیون ایران در نظر می‌گیرد. حال باید دید بی‌اعتنایی فدراسیون فوتبال به این خطر، در آینده چه مشکلات جدیدی را برای فوتبال ایران به‌وجود می‌آورد.
دقت‌نکردن در جذب بازیکن خارجی، بی‌پولی باشگاه‌ها، نداشتن کمیته بین‌الملل قوی، مسلط‌نبودن به مسائل حقوقی و تغییر مدیران، همه اینها دست به دست هم داده‌اند تا چنین مشکلاتی برای دو باشگاه تراکتورسازی و استقلال ایجاد شود. اما بايد بیشترین سهم را برای مدیریت ضعیف گذاشت. آیا در چنین باشگاهی نباید به نامه‌های ارسالی فیفا و فدراسیون توجه شود؟ نباید کسی متوجه شود باشگاه محروم شده است؟ در فدراسیون فوتبال هم وضع به همین منوال بوده است و بسیاری از مدیران و کارمندان فدراسیون هم در بی‌توجهی به نامه‌های ارسالی فیفا، سنگ تمام گذاشتند!