به گزارش تابناک از قزوین به نقل از خبرگزاری مهر، جمعیت و یکمیلیون و ۲۰۰ هزارنفری استان قزوین در قالب بیش از دو هزارو ۹۰۰ هیئت رسمی و بیش از ۴ هزار هیئت غیررسمی، طبق سنت و تکلیفی به قدمت ۱۴ قرن عزاداریهای ماه محرم را در نخستین پایتخت صفویه آغاز کردند.
عزاداریهایی که در کنار خلوص و صفای عزاداران، یادگار مجموعهای از آدابورسوم اجتماعی و دینی مردم قزوین طی قرون گذشته است که با توجه به ارزش بیبدیل سوگواری در رثای سید و سالار شهیدان (ع) در فرهنگ مردم قزوین و بهطورکلی فرهنگ شیعه ضرورت پرهیز از انحراف و رسوم بدعت آور در این فرهنگ، بایدها و نبایدها در این ایام را دوچندان میکند.
اصولی که به کاربستن آنها میتواند با صیانت از فرهنگ شیعه در برابر انحرافات، «اسم عزای حسین(ع)» را بیشازپیش به «رسم عزای حسین(ع)» نزدیکتر سازد بهویژه آنکه طی سالیان اخیر متأسفانه در حاشیه تعداد معدودی از هیئتهای عزاداری شهر قزوین رسوم و عادات چندان مناسبی مشاهده نمیشود، عادات نادرستی که طیف وسیعی از ناهنجاریهای دینی، اجتماعی و حتی بهداشتی را دربرمی گیرد.
پرهیز از حواشی انحرافی و پرداختن به اصل واقعه
در میان هیئتهای عزاداری یکی از مواردی که میتواند به فرهنگ رثای سیدالشهدا (ع) آسیبهای جدی وارد کند که گاهی در برخی هیئتهای شهر مشاهده میشود، غلبه شور بر شعور و فراموش کردن اصل و فلسفه این واقعه است بهگونهای که در این قبیل مجالس از هر دری سخن گفته میشود جز اصل واقعه که نام و یاد و درسهای سرور آزادگان عالم به انسانهاست.
حجتالاسلام علی نعمت الهی در همین رابطه به خبرنگار مهر گفت: مجالس عزاداری امام حسین(ع) تنها غلبه شور و اشک ریختن نیست، بلکه این مجالس در صورت صحیح و اصولی خود باید فرصتی برای درک اهداف قیام عاشورا باشد.
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان قزوین ادامه میدهد: برنامههای هیئتها باید دارای انسجام، پیامی متناسب با منطق شیعه باشند تا بتوانند درنهایت آن هدف نهایی رثا بر سیدالشهدا (ع) را که همانا زنده نگاهداشتن و کاربست فلسفه، عبرتها و درسهای عاشوراست را انتقال دهند.
وی با اشاره به نقش و وظیفه روحانیت در جایگاه ارشادی و هدایتگری اظهار میدارد: بر همین اساس لازم است روحانیان و سخنرانان مذهبی بیان مسائل اجتماعی و فرهنگی موردنیاز جوانان را در برنامههای ماه محرم در دستور کار خود قرار دهند.
دوری از سیاسیکاری و جناحگرایی در مجالس امام حسین(ع)
سیاسیکاری، مصادره امام حسین (ع) به نفع جناحی خاص و تخریب سایر جناحها در مجالسی که اختصاص به نام امام سوم شیعیان دارد یکی از آفتهایی است که متأسفانه طی سالیان اخیر گریبان گیر برخی از هیئت و دستههای عزاداری قزوین شده و نتیجه آن نیز در صورت استمرار چندقطبی شدن احتمالی هیئتهای عزاداری است.
حجتالاسلام نعمت الهی تأکید کرد: امام حسین(ع) متعلق به هیچ حزب و جناحی نیست، بلکه هر مسلمان و از آن فراتر هر انسان آزادهای میتواند خود را در مسیر امام حسین (ع) ببیند لذا باید از سیاسیکاری و سیاسی شدن مجالس عزا پرهیز داشت و دانست که هرگز نمیتوان با بخشنامه و دستورالعمل مدیریت عزاداری ایام محرم را در دست گرفت.
وی ادامه میدهد: جنس کار در فضای فعالیت فرهنگ دینی متفاوت است و باید در این زمینه بهگونهای رفتار کرد تا ضمن اینکه باورهای دینی مردم تقویت میشود، کنترلهای لازم نیز صورت گیرد تا هیئتهای مذهبی دچار آسیب نشوند و اصل عزاداری این ایام تحریف نشود بنابراین منطق حکم میکند که مدیریت مجالس محرم بهدوراز اعمال سلایق به خود مردم واگذار شود.
مداحان از بیان مطالب خلاف واقع که شأن امام را نزول میدهد پرهیز کنند
بیان مطالب خلاف واقع و تفرقهانگیز، توهین به آزادگی و عزت امام حسین(ع)، ترویج خرافات، احساسات گرایی اغراقشده، استفاده از اشعار مبتذل و سخیف در وصف سیدالشهدا (ع) و مواردی ازایندست یکی از مهمترین دغدغههای عزاداران واقعی امام در رابطه با مراسم عزای حسینی در قزوین است.
بر همین اساس معاون فرهنگی تبلیغات اسلامی قزوین گفت: مداحان عزیز باید توجه داشته باشند که اولین و مهمترین مرجع ما در بیان حادثه کربلا، مقاتل متعددی است که با تلاش چند قرنی علمای شیعه در کمال اعتبار و صحت به دست ما رسیده است بنابراین هرگز لازم نیست مطالبی را از جانب خود منتسب به مصیبت کربلا کنیم.
حجتالاسلام نظری به خبرنگار مهر گفت: هرگز نباید در بیان روضه و مصائب اباعبدالله (ع) عزت و آزادگی ایشان را فراموش کرد بهگونهای که امام همانگونه که در اوج مظلومیت قرار داشتند در اوج عزت و آزادگی نیز بودند.
پس از موارد سهگانه یادشده چهارمین موردی که متأسفانه یکی از آسیبهای جدی ایام عزای محرم در قزوین است تولید آلودگی صوتی و استفاده نامتعارف و زننده از آلات موسیقی بهویژه طبل است. بهگونهای که گاهی تعداد طبلزنهای یک دسته عزاداری از تعداد سینهزنان آن دسته بیشتر میشود.
بر همین اساس طی ادوار گذشته محرم مشاهدهشده است که در برخی از دستههای عزاداری شهر حدود ۴۰ طبل بزرگ درآنواحد و در یک دسته به صدا درمیآید بهگونهای که طبل بزرگتر و بیشتر نشانه برتری هیئتها قلمداد میشود که طبیعتاً در این شرایط همه شهروندان و عزاداران حسینی از این موضوع اذیت میشوند.
نکته دیگری که متأسفانه در سطح هیئتهای شهر قزوین با عناوینی چون «جوانان باغ دبیر»، «جوانان خیابان دانشگاه» و... در حال شیوع است زنجیرزنیهای نامتعارف و زننده، استفاده نامتعارف از اکوهای متعدد، فریاد کشیدنهای گوشخراش با عناوینی چون «ذکر طوفانی» و مواردی از این نوع است که این موارد بیش از آنکه تداعیکننده رسم و سنت چهارده قرنی عزا برای سید و سالار شهیدان باشد تداعیکننده کنسرتهای متالیک است.
پرهیز از طبلهای ناهنجار، ایجاد آلودگی صوتی و حرکات نامتعارف
رئیس پلیس پیشگیری فرماندهی انتظامی استان قزوین در همین رابطه میگوید: استفاده از آلات موسیقی ناهنجار، زیبنده مجالس امام حسین(ع) نیست و از سویی نیز استفاده از طبلهای ناهنجار در ایام محرم که برای دیگران ایجاد مزاحمت میکند، جرم محسوب میشود.
سرهنگ کمال قاسمی همچنین با اشاره به مواردی چون حرکات نامتعارف، ایجاد آلودگیهای صوتی و استفاده از تمثالهای غیر موثق و نمادهای فرقهای میافزاید: نیروی انتظامی تأکید دارد عزاداران عزیز در رابطه با مواردی که زمینه سوءاستفاده دشمنان را فراهم میکند هوشیار باشند تا با همکاری پلیس عزاداریها با سلامت و معیارهای مدنظر شیعه برگزار شود و خدایناکرده انحرافی در این مراسم مشاهده نشود.
وی همچنین در خصوص ساعات شروع و اتمام هیئتهای مذهبی بیان میکند: توصیه ما به همه هیئتها این است که تا ساعت ۲۳ مراسم را به اتمام برسانند و از طرفی نیز بلندگوهای مساجد و سایر هیئتها را بهگونهای تنظیم کنند که خداینکرده مزاحمتی برای همسایهها و شهروندان ایجاد نشود.
بهداشت شهر رعایت شود
آخرین مورد از بایدها و نبایدهایی که متأسفانه تا حدود زیادی در شهر قزوین رعایت نمیشود مسئله نظافت شهر قزوین در روزهای عزاداری بهویژه از شبهای پنجم محرم تا نیمه ماه است چنانکه شهر در روزهای منتهی به تاسوعا و عاشورا و روزهای پسازآن با حجم انبوهی از ظروف یکبارمصرف و زباله مواجه است.
بر همین اساس سالانه روزهای اوج عزاداری سیدوسالار شهیدان روزهای سخت و مشقتبار کارگران شهرداری برای نظافت شهر است درحالیکه عزادار واقعی امام حسین (ع) هرگز موجب مشقت و دردسر همشهریان خود را فراهم نمیکند.
معاون امور فرهنگی و اجتماعی شهرداری قزوین در این باره میگوید: اقامه عزای حسینی بعد از انجام واجبات و ترک محرمات، برترین اعمال است که در سخنان بزرگان دین بسیار مورد تأکید قرارگرفته و در این میان عزاداران بهتر است از هر لحاظ عزای حسینی را با خلقوخوی اسلامی عجین کنند.
محسن حقشناس ادامه میدهد: رعایت نظافت و پرهیز از آلوده کردن شهر به هنگام استفاده از نذری و رعایت حال رفتگران شهرداری میتواند در کنار برگزاری باشکوه عزای حسینی میتواند فضای معنوی بیشتری را به مراسم بخشیده و شأن مراسم را حفظ کند.
وی در ادامه میگوید: امیدواریم در سال جاری سوگواران حسینی به نحوی مراسم عزای محرم را برپا دارند که شهر ازلحاظ نظافت و پاکیزگی سرآمد سایر شهرهای ایران باشد.
اقامه محرم تنها سینهزنی نیست
محرم ماه عزای سید و سالار شهیدان دربردارنده مراسم و آداب متنوع از ابعاد مختلف است که سینهزنی و شور حسینی تنها یک جنبه این ماه مبارک است اما توصیه اکید ائمه و بزرگان مذهب در این بوده است که عزای بر حسین باید با امام شناسی و دوری از فرم گرایی های بیفایده همراه باشد.
ضمن اینکه رعایت حقوق دیگران و احترام به آرامش آنها که یکی از مهمترین آموزههای امام حسین (ع) بود جدای از رسم اقامه عزا بر امام نیست ازاینرو برپاداشتن دو ماه عزای حسینی با درک فلسفه قیام امام، تلاش برای اقتدا به ایشان و رعایت حقوق دیگران در تمیز نگاهداشتن شهر و پرهیز از ایجاد مزاحمت، امری پسندیده است که امیدواریم در این ایام رعایت شود.