طبق ابلاغیه اقتصاد مقاومتی و در جهت برخورداری از اقتصاد پویا و پایدار در راستای رشد صادرات باید به عوامل مختلف وشرایط لازم توجه شود که افزایش سطح صادرات، یکی از مهمترین عوامل مؤثر در این زمینه است.
توجه به مزیتهای نسبی استانها، موقعیت جغرافیایی، برخورداری از جاده ها، راه آهن و فرودگاهها در هر استان از مزیتهای هر استانی محسوب میشود که با سرمایه گذاری واقدامهای کارشناسی میتواند در افزایش صادرات مؤثر باشد.
بی تردید در هر استانی، کالا و محصولی که مزیت نسبی و مزیت صادراتی دارد، با توجه به ویژگیهای جغرافیایی و پیشینه فرهنگی و برخورداری از منابع مختلف قابل شناسایی است. از سویی دیگر بهتر است سهم قابل توجهی از صادرات به هر استان اختصاص داده و از هزینههای گمرک و تعرفههای محصولات صادراتی استان کاسته شود. آنچه قابل ذکر است اینکه در بسیاری از استانها و شهرستانها سرمایه گذاریهای کلانی توسط بخش خصوصی و دولتی صورت گرفته که در بردارنده امکانات و ساختارهای قابل توجهی در راستای افزایش تولیدات داخلی آن استان است.
سرمایه گذاریهای بخش خصوصی و توجه دولتی، تنوع محصولات و افزایش آمار تولیدات را در استانهای مختلف کشور در پی داشته و آمار استانهای مختلف در افزایش صادرات چشمگیر است. اما دراین میان باید به قابلیتهای استانهای محروم نیز توجه کرد که منحصرا با توجه به تنوع جغرافیایی و آب و هوایی و برخورداری از منابع طبیعی و معدنی و با نگاه جامع مدیریتی و توانمند سازی و توجه به ظرفیتهای استانی میتوانند نقش مؤثری در افزایش صادرات و ارز آوری ایفا کنند.
آنچه که متأسفانه درعملکرد برخی از استانهایی که سهم ناچیزی در تولید و صادرات دارند، مشاهده میشود، نبود سرمایه گذاری بخش خصوصی است که با توجه به قابلیتهای منطقه و با سرمایه گذاری و هدفگذاری میتوان به اشتغال و کارآفرینی در سطح استان و افزایش رفاه عمومی کمک شایانی کرد. آنچه درباره استانهای مرزی قابل ذکر است، توجه به ساخت شهرکهای کشاورزی و صنعتی وصنعت بسته بندی و فرآوردههای معدنی است تا با توجه به قابلیتهای استان ارزش افزوده زیادی تولید شده و محصولات مناسب صادر شود. هرچند که میدانیم در استانهای مرزی این قاچاق است که به تولیدات داخلی ضربه سنگینی وارد میکند و رقیب سرسخت بخش تولید و تجارت سالم کشور به حساب میآید. بنابراین برای افزایش صادرات در استانهای مرزی ضمن مبارزه با قاچاق کالا، باید به شناسایی و ایجاد پایگاه ها و شهرکهایی در جهت ایجاد صنایع تبدیلی و فرآوری مواد مختلف و پایگاههای بسته بندی مواد صادراتی مختلف توجه کرد.از طرفی با فراهم آوردن فضاهای مناسب و قوانین و مقررات تسهیل کننده وهمچنین با ایجاد مناطق آزاد میتوان استانهای کم تحرک را که از مزیت وجود صنعت و تولیدات گوناگون محروم هستند، وارد چرخه تولید محصولات مختلف و صادرات فرامرزی کرد. البته لازم به ذکر است، برای ایجاد تحرک در استانهای مختلف و ایجاد بستر لازم و مناسب در جهت تقویت تولید، شایسته است ضمن جلوگیری از خام فروشی در زمینه افزایش تولید داخلی، محصولات با کیفیت و مطابق با استانداردهای جهانی اقدامهایی جدی به عمل آید.