به گزارش «تابناک البرز»؛ جمعه بازار از حدود ۲۰ سال پیش هر جمعه در منطقه ظفر شاهین ویلا برپا می شد اما به دلیل شکایت و نارضایتی اهالی این منطقه، به زمین های خالی منطقه باغستان غربی منتقل شد و حدود ۱۰ سال است که هر جمعه، دست فروشان با امید کسب روزی و شهروندان نیز با امید خرید اقلام مورد نیاز خود با قیمت مناسب تر روانه این بازار می شوند.
اما پس از تعطیلی دوماهه این بازار مانند دیگر روزبازارها به دلیل شیوع کرونا، دست فروشانی که با شروع کار، تازه به جبران خسارت های این دوران امید پیدا کرده بودند، با ورود مالک زمین بازار و درخواست برای جمع آوری بازار باز هم غصه دار روزی و تامین زندگی خود شدند.
با وجود دو دهه فعالیت این دست فروشان متاسفانه نظارت و ساماندهی برای این صنف آسیب پذیر وجود ندارد و در این دو دهه، دست فروشان و مردم با مشکلاتی « از نبود سقف و سرپناه گرفته تا گرد و خاک در تابستان و گل و لای بارش در زمستان و همچنین نبود سرویس بهداشتی و...» مواجه هستند.
این درحالی است که پیمانکار شهرداری، هر جمعه مبلغی را با توجه به وسعت فضای اشغال شده توسط دست فروشان از آنها دریافت می کند اما هیچ خدماتی به آنها داده نمی شود.
پای درد دل یکی از دست فروشان
یکی از دست فروشان جمعه بازار با بیان اینکه ۱۰ سال است در این بازار کار می کند، گفت: این بازار بدون نظارت و سازماندهی هر هفته برپا می شود و هر فروشنده بر حسب عادت طی سال های قبل گوشه ای از این بازار بساط می کند.
«مجید فضایی» افزود: هر هفته رییس بازار که پیمانکار شهرداری است نزدیک ظهر سری به بازار می زند و از همه دست فروشان مبلغی را با توجه به کوچکی و بزرگی فضایی که هر دست فروش اشغال کرده از ۵ تا ۱۰ هزار تومان دریافت می کند و می رود.
فضایی گفت: سالهاست بازار به همین وضعیت است، در تابستان گرد و خاک و در پاییز و زمستان میان گل و لای بساط می کنیم. در این سالها شهرداری می توانست با ریختن تراشه آسفالت هم از گرد و خاک و هم گل و لای جلوگیری کند اما هیچ اقدامی برای بهتر شدن شرایط انجام نشد.
وی تاکید کرد: ما دست فروشان حاضر بودیم مبلغ بیشتری پرداخت کنیم اما رسیدگی و نظارت باشد و حداقل یک سرویس بهداشتی سیار در بازار تهیه می شد. نبود سرویس بهداشتی نه فقط برای دست فروشان بلکه برای مردم نیز همیشه مشکل ساز بوده است.
اخطار برای جمع آوری بازار نگرانی این روزهای ما را بیشتر کرده است
یکی دیگر از دست فروشان جمعه بازار گفت: بیش از ۹۰ درصد کسبه این بازار مغازه ندارند و فقط از طریق دست فروشی در همین روزبازارها امرار معاش و کسب درآمد دارند. تعداد محدودی هم که مغازه دارند به دلیل نبود فروش در مغازه و محله خود به ناچار اجناس خود رو را تا بازار حمل می کنند بلکه اینجا فروش بهتری داشته باشند.
«سعید خرمی» با بیان اینکه بازار هیچوقت شرایط مناسب بهداشتی و نظم نداشته است، گفت: از ناچاری به همین هم راضی هستیم اما همیشه بابت اینکه امروز بازار باشد و فردا نباشد نگرانی داریم. در این سالها بارها و بارها جابجا شده و یا اخطار جمع آوری به ما داده شده است و اینبار نیز مالک زمین بازار فرصت دو هفته ای داده تا بازار جمع آوری شود.
خرمی با نشان دادن گودال و شیار بندی که در قسمت های مختلف زمین توسط مالک ایجاد شده گفت: مالک با به هم ریختن زمین اخطار داده که تا دو هفته دیگر فرصت داریم مکانی دیگر برای برپایی بازار پیدا کنیم.
این دست فروش کرجی گفت: دست فروشان هر روز هفته را در پی لقمه نانی، بار و اجناس خود را بر دوش گرفته و در یکی از مناطق کرج بساط می کنند. یک روز در باغستان، روزی سهرابیه، روز دیگر جوادآباد، و روزی هم در حصارک بالا . اما در هر کدام از این مناطق با مشکلات مشترکی مواجه هستند و هیچ نهاد و ارگان یا مسئولی اهمیتی به این قشر نمی دهد.
اقساط ما عقب افتاده و چک هایمان برگشت خورده است
یکی دیگر از دست فروشان نیز با بیان اینکه بیشتر ما به دلیل نداشتن درآمد از اسفندماه چک های اجناسی که خریده بودیم برگشت خورده و اقساط وام هایمان نیز عقب افتاده است، گفت: دولت اعلام کرد که هیچ چکی تا ۳ ماه برگشت نمی خورد اما به بانک که مراجعه می کنیم اعلام می کنند به ما ربط ندارد.
رضا کیوانی افزود: مسئولان هر ماه حقوق خود را دریافت می کنند اما نمی دانند با آمدن کرونا چه بر سر مردمی مثل ما آمد. اگر یک روز بین کاسبان حاضر شوند و حرف دل مردم را بشنوند شاید واقعا بدانند قشر ما این ایام را چطور می گذرانند.
کیوانی با بیان اینکه اجناس ما ارزانتر از فروشگاه و مغازه هاست گفت: مردمی هم که توان خرید همه اقلام مورد نیاز خود از فروشگاه ها و... را ندارند در این روزبازارها می توانند خرید کنند.
وی با اشاره به اینکه در برخی غرفه ها دو یا سه نفر هم مشغول هستند گفت: از این بازار بیش از هزار خانوار نان می خورند، با درنظر گرفتن این امر و همچنین رفاه و رضایت قشری از مردم در خرید از این بازار، از مسئولان درخواست داریم با درنظر گرفتن مکانی ثابت و ساماندهی شده برای رهایی از بلاتکلیفی و آوارگی هر روزه دست فروشان فکری بکنند.
مشکل اصلی ساماندهی بازار زمین است
رییس سازمان ساماندهی مشاغل شهری و فرآورده های کشاورزی شهرداری کرج گفت: پیش از ورود من به سازمان، نظارت و قراردادی بابت روزبازارها وجود نداشت.
عباس وحیدی اظهار کرد: در سنوات قبل قراردادی برای ساماندهی روزبازارها بسته و تعهدی برای زمین داده شده بوده اما ما با توجه به اینکه روی زمینی که مالک آن نیستیم نمی توانیم تعهد کنیم و یا به پیمانکار واگذار کنیم، چند سالی بود که هیچ قراردادی در این مورد بسته نمی شد.
وحیدی با بیان اینکه مشکل اصلی در این زمینه «زمین» است، گفت: اواخر سال گذشته برای ساماندهی روزبازار تصمیماتی گرفته و اعلام کردیم که امتیاز ساماندهی روزبازارها را برابر یک سری شرایط به پیمانکار واگذار می کنیم اما بابت زمین آن، سازمان و شهرداری تعهدی نمی دهد و پیمانکار باید در خصوص زمین خودش توافق کند و به نتیجه برسد و شهرداری به عنوان متولی برابر تشریفات، امتیاز را به پیمانکار می دهد.
تعیین تکلیف زمین بازار بر عهده پیمانکار است و شهرداری تعهدی در این باره ندارد
وی اظهار کرد: در این راستا اسناد لازم را تهیه و کمیسیون برگزار کردیم و یک پیمانکار انتخاب شد، اما به دلیل همزمان شدن با شیوع کرونا، ما برنده را اعلام نکردیم تا وضعیت بیماری کرونا مشخص شود. در نهایت پایان اردیبهشت به پیمانکار برنده ابلاغ کردیم.
وحیدی افزود: پس از ابلاغ به پیمانکار وی اعلام کرد مالک زمینی که جمعه بازار در آن برپا می شود، پیدا شده و اقدام به دیوار کشی کرده است. ما هم اعلام کردیم اگر پیمانکار با مالک زمین به توافق رسید که هیچ، در غیر این صورت باید به محله دیگری جابجا شوند.
رییس سازمان ساماندهی مشاغل شهری در پاسخ به این پرسش که با توجه به اهمیت امرار معاش حدود هزار نفر در این بازار آیا امکان اختصاص دادن زمین مشخص و ثابتی از جانب شهرداری یا دیگر نهادها وجود ندارد، گفت: مشکل اصلی در این موضوع زمین است، ما در سازمان زمینی نداریم و اگر قرار باشد چنین کاری انجام شود، باید دستگاه های بالادستی مانند استانداری یا فرمانداری اقدام کنند.
وحیدی گفت: در مورد این موضوع و ساماندهی دست فروشان با فرمانداری و استانداری مکاتبه و پیگیری خواهد کرد.
دست فروشی و روزبازارها نه فقط در کرج بلکه در بسیاری از شهرها بخشی از بدنه اجتماع و شهر شده اند، اما آنچه اهمیت دارد اینکه این قشر از مردم نیز باید حق و حقوقی داشته و بیشتر مورد توجه قرار گیرند. با معضلات اقتصادی، بیکاری و معیشتی که در سالهای اخیر به ویژه پس از شیوع کرونا دامن همه اقشار را گرفته ضرورت دارد علاوه بر شهرداری به عنوان متولی ساماندهی دست فروشان، دستگاه های مدیریتی استان نیز به این امر توجه کرده و برای رفع معضل این دست فروشان همت و همکاری کنند.
خدیجه ستارزاده
