محیط زیست، عبارتی است که این روزها بسیار شنیده می شود و خوشبختانه دغدغه بسیاری از مردم را نیز به خود اختصاص داده است. اگر نگوییم همه، حداقل بسیاری از افراد به این باور رسیده اند که باید به زمین؛ میراث گذشتگان احترام بگذارند و در حفظ و حراست از آن کوشا باشند. کرج نیز که سال ها لقبِ باغشهر را به یدک می کشید و اکنون با تبدیل شدن به مرکز استان البرز و شدت گرفتن ساخت و سازهای بی رویه، درختانش، رودخانه اش و محیط زیستش به یغما رفته، توجه سازمان های مردم نهاد را به خود جلب کرده است تا به یاری نهادهای محیط زیست و منابع طبیعی استان بشتابند و قدمی در راهِ نجات آن بردارند. و چه راهی برای فرهنگ سازیِ مهربانی با طبیعت بهتر از آموزشِ کودکان و نوجوانان است که در آینده، سرمایه های انسانی این مرز و بوم خواهند بود.
به گزارش تابناک : روز چهارشنبه 22 شهریور 1396، دومین جلسه کارگروه آموزش محیط زیست و منابع طبیعی استان البرز تشکیل جلسه داد تا سرفصل های آموزش در مدارس و جوامع محلی توسط اعضای سمن های محیط زیست استان و مسئولان مربوطه تنظیم و تدوین شود. آن چه در ادامه می خوانید گزارشی مختصر از دغدغه های محیط زیستیِ مسئولان و روسای سمن های استان است.
دکتر پارسا گوهری؛ رئیس شبکه سازمان های مردم نهاد محیط زیست و دبیر جلسه گفت: «کارگروه آموزش محیط زیست و منابع طبیعی استان با این هدف راه اندازی شده است که سرفصل های آموزش در مدارس و جوامع محلی تدوین شود و وارد فاز عملیاتی شویم. در این راستا دو گروه "پویشگران الفبای محیط زیست" و فعالان "مدارس طبیعت" تجارب خود را در قالب سرفصل هایی برای تدوین کتاب جمع آوری کرده اند. هم چنین اداره کل منابع طبیعی استان البرز نیز سرفصل های آموزشیِ آماده ای در اختیار دارد که هم جامع است و هم در برخی استان ها اجرا شده که می توان از این موارد نیز برای دسترسی به کتابی کامل بهره بُرد.»
الفبای محیط زیست بر تخته سیاهِ دبستانی ها
یوسف پور، نماینده جمعیت پویشگران الفبای محیط زیست، اولین سمنی بود که به ارائه اقدامات خود پرداخت. هدف اصلی این طرح که در 10 مدرسه در سطح کرج انجام شده، مشارکت است. کودکان مقطع ابتدایی با نمایش، بازی های حرکتی و ارائه اسلاید و کلاس های عملی با محیط زیست آشنا شدند و طی انجام آزمون های پیش و پس از آموزش، میزان آگاهی و علاقمندی آنان به مسائل محیط زیست محک زده شد که نتیجه مطلوبی نیز در پی داشت.
این سمن هم چنین مادران را به عنوان یک الگوی رفتاری مهم برای فرزندان، مخاطب قرار داده بود تا با آموزش به آنان، علاقه و احترام به طبیعت را به خانواده ها بازگرداند.
تصاویری زیبا از همراهی کودکان در کاشتِ گیاهان در مزارع های مشارکتی و مدیریت تفکیک پسماند از مبدأ از جمله اقدامات ارزشمند و جالب توجه این گروه بود.
مسئولیت دهی در مدارس طبیعت؛ کلیدِ ایجاد دغدغه محیط زیستی
نگار توانا یکی از فعالان مدارس طبعیت در البرز است که به مقاطع بالاتر از ابتدایی، آموزش های محیط زیست داده است. اقدامات مدرسه طبیعت بیش تر بر مسئولیت دهی به بچه ها تمرکز دارد؛ گروه های خاک، آب، پسماند و غیره را می توان در این طرح مشاهده کرد که دانش آموزان با شوق و ذوق اطلاعات خود را از مسائل مختلفِ محیط زیست به خصوص در نمایشگاه ها در اختیار مردم قرار می دهند.
ایجاد مدارس طبعیت در کشورمان به سه سال پیش بازمی گردد؛ مدارسی که در آن مربیانِ مخصوص تحت عنوان تسهیل گر در محیطی پر از شادی، نشاط و بالندگی، حفاظت از محیط زیست و احترام به آن را به دانش آموزان یاد می دهند.
در ادامه جلسه، مژگان رضایی؛ مسئول روابط عمومی اداره کل منابع طبیعی استان البرز برنامه و محتوای آموزشی برای جوامع محلی را نیز ارائه کرد. او هدف از برگزاری دوره های آموزشی برای جوامع محلی را کاهش مخاطرات و جلوگیری از تخریب منابع طبیعی دانست و گفت: «این محتوای آموزشی متناسب با ظرفیت ها و درخواست های جوامع محلی دوره ها، برنامه ریزی و اجرا می شود. معضلات بسیاری منابع طبیعی استان را تهدید می کند که تنها با مشارکت جوامع محلی می توان آن ها را کنترل و مهار کرد.
مدیرکل منابع طبیعی البرز هشدار داد:
بی اعتنایی به قابلیت اراضی در پروژه های عمرانی البرز
مشکل اصلی استان البرز، مشکل هویتی است؛ هویتی که به دلیل تنوع قومیتی سبب شده، دغدغه مندی جامع میان مردم رنگ ببازد. این موضوعی است که در این جلسه مدیرکل منابع طبیعی استان البرز به آن اشاره کرد.
حامد فرضی به مناطقی مانند روستاهای جاده چالوس یا طالقان اشاره کرد که هویت اصلی آن ها حفظ شده و جدیت بیشتری در حفظ منابع طبیعی دارند. او ادامه داد: «تلفیق قومیتی خوب است اما زمانی که به یکپارچگی برای مطالبات مختلف مانند محیط زیست و داشتن حس تعلق به محیط زندگی بیانجامد و کمکی باشد در راستای تامین معیشت پایدار. در بسیاری از کشورهای جهان رِوال به این صورت است که مردم به مناطق کم برخوردارتر مهاجرت کنند تا یک سری خرده فرهنگ ها و امکانات را به مقصد منتقل کنند اما متاسفانه در البرز عکسِ این موضوع را شاهد هستیم.»
او با بیان اینکه طی سال های گذشته اقدامات خوبی علی رغم محدودیت ها در حوزه محیط زیست البرز انجام شده، گفت: «نکته حائز اهمیت این است که مسئولان آگاه باشند، بدانند و مردم بخواهند. این موضوع، اصلِ کلیدی برای دستیابی به پایداری در محیط زیست است. در حال حاضر پروژه های بسیاری در دست اجراست که متاسفانه قابلیت اراضی و طرح هایی مانند طرح آمایش سرزمین در آن لحاظ نشده است. اکنون زمان آن رسیده که منابع طبیعی و محیط زیست همراه با سمن های مختلف، به این قضایا بپردازند.»
فرضی معضلات استان را بسیار دانست و گفت: «از دوستان می خواهم که برای رفع مشکلات محیط زیست البرز، کل نگر نباشند و اهداف را در سطح استان، عملیاتی تر و جزئی تر ببینند. چرا که بسیاری از معضلات مانند زباله، آب و غیره در سطح ملی نیز مطرح است. تخریب در یک لحظه اتفاق می افتد و در حالِ حاضر طبیعت ما بسیار تخریب شده. سفره های زیرزمینی ساوجبلاغ 30 سانتی متر نشست کرده است! اتفاقی که نمی توان آن را به حالت اول بازگرداند.»
او در پایان به لزوم فرهنگ سازی از سنین پایین تاکید کرد و گفت: «من به کار زیربنایی معتقد هستم تا دیوار محیط زیست تا ثریا کج نرود. باید آموزش های تئوری را از سنین پایین همراه با کارگاه های عملی انجام داد تا کودکان با طبیعیت مأنوس شوند. باید بگویم که در کنار سمن های مردم نهاد محیط زیست بوده ام و خواهم بود تا بتوانیم کاری ماندگار برای استان البرز رقم بزنیم.»
رئیس آموزش اداره کل محیط زیست البرز:
رسانه و کمیسیون محیط زیست شورای شهر؛ فرصت های اصلی استان
رئیس آموزش اداره کل محیط زیست البرز نیز در سخنان خود به بیان فرصت ها و تهدیدهای پیشِ روی البرز در حوزه محیط زیست پرداخت.
مهندس مهدی شریفی، موازی کاری دستگاه های اجرایی مختلف را یکی از نقاط ضعف امروزِ استان دانست و گفت: «تفاهم نامه های پراکنده ای در حوزه محیط زیست بین دستگاه های مختلف وجود دارد. این در حالی است که اگر همه همسو با هم حرکت کنند می توان با صرف زمان و هزینه کمتری به اهداف اصلی محیط زیست رسید.»
او نقطه ضعف دیگر را عدم علاقمندی برخی مدارس به همکاری با مسئولان و فعالان سمن های محیط زیست دانست و گفت: «تعامل مدارس با سمن ها کلیدِ فرهنگ سازی آموزش های محیط زیستی است که امیدواریم این اتفاق بیافتد تا شاهدِ آموزش تعداد بیشتری از دانش آموزان باشیم.»
ایجاد کمیسیون محیط زیست در شورای اسلامی شهر کرج، برای اولین بار، یکی از موضوعاتی بود که شریفی به عنوان یک فرصت از آن یاد کرد.
او رسانه ها را فرصت دیگری برای محیط زیست دانست و گفت: «من معتقد هستم 50 درصد افزایش آگاهی مردم نسبت به مسائل محیط زیست به دلیل انتقادات رسانه ها نسبت به رویکرد و عملکرد جامعه و دولت در این حوزه است.»
شریفی در پایان به لزوم تدوین دستورالعملِ آموزشی برای سمن ها در مدارس و جوامع محلی تاکید کرد و گفت: «در تدوین این دستورالعمل می توان از ظرفیت بالای دانشگاهی استان نیز بهره بُرد و آن را به عنوان یک الگو به کل کشور تعمیم داد. با این حال باید بدانیم قرار نیست سمن ها، محیط زیست استان را نجات دهند بلکه اگر هر کس یک گوشه کار را بگیرد، اقدامی ماندگار برای محیط زیست البرز انجام خواهد شد.»
منبع : پیام آشنا البرز
